5 novembre 1562

Testamento di Melchiorre de Sappis

 

Archivio Curia Milano, Pieve di Missaglia, vol. 18.

 

 

 

In Nomine Domini Anno à Nativitate eiusdem Millessimo quingentessimo sexagessimo secundo indictione sexta die Iovis quinto mensis Novembris. Cum vita et mors in manu Dei omnipotentis sint, et melius sit homini sub metu mortis vivere quam sub spe vivendi ad mortem pervenire, et bona inordinata relinquere Ideinco Ego in dei nomine Melchior de Sappis filius quondam Bernardini habitans in loco de Treonzino communis Cassaghi plebis Massaliae ducatus Mediolani sanus mente et bonae memoriae, ac sani Intellectus licet aliquantulum aeger corpore nolens Intestatus decedere, et bona mea Inordinata relinquere, ne inter posteros et successores meos lis aliqua oriatur de hereditate et bonis meis per me relinquendis, Ideo hoc meum presens testamentum facere procuravi, et procuro à te notario infrascripto noto, et cognitore meo, quod quidem volo valere, et tenere, et quod valeat, et teneat Iure testamenti noncupatim sine scriptis, et si eo iure non valeret volo valere, et tenere, et quod valeat, et teneat Iure codicillorum, et si eo Iure non valeret, volo ut valeat, et teneat Iure donationis causa mortis, quam feci, et facio tibi notario Infrascripto personae publicae stippulanti, et recipienti nomine, et vice, et ad partem et utilitatem Infrascriptorum heredum et legatarium meorum, nec non cuiuslibet alterius personae cuius interest, Intererit aut interesse potest, et poterit quomodlibet In futurum, et si eo Jure non valeret volo ut valeat et teneat Iurem bonae et ultimae voluntatis, et alias omnibus melioribus modo, Iure, via, causa et forma quibus melius potui et possum; et pro ut infra videlicet inprimis namque commendo animam meam Deo Omnipotenti, ut in die obitus mei misereatur animae meae per Iesum Cristum redemptorem nostrum. Item dico et protestor ad instantiam dicti tui notarij Infrascripti stippulantis ut supra, quod numquam feci, nec condidi aliquod aliud testamentum, codicillum, donationem causae mortis, et ultimam voluntatem dempto uno testamento rogato per dictum Erasmum de Perego quod quidem testamentum nec non etiam quecumque alia testamenta, codicillos, donationes causa mortis, et ultimas voluntatesper me hactenus factas quomodocumque, et qualitercumque, et omnia et singula in eis contenta casu revoco, et annullo et pro cassatis et revocatis haberi volo etiam si in eis adessent aliqua verba derogatoria huic presenti meo testamento de quibus hic opportet spetialem facere mentionem quoniam volo, ordino, et mando hoc meum presens testamentum modo et formam pro ut supra et infra ceteris omnibus quibuscumque per meis hactenus factis prevalere et omnibus alijs derogaturum.

Item aggravo infrascriptum heredem meum et seu infrascriptos haeredes meos debite refferendo ad celebrari faciandum missas septem in ecclesia sancti Jacobi constructa in dicto loco de Cassago, in qua volo sepeliri cadauer meum et hoc singulo anno usque in perpetuum et pariter eos heredes meos aggrauo ad erogandos singulo anno usque in perpetuum staria quatuor panis frumenti pauperibus, qui per tempora erunt in dicto communi de Cassago et ubi dicti et infrascripti haeredes mei debite refferendo cessaverint per annum unum in fieri faciendo praedicta eo casu eos infrascriptos heredes meos privavi et privo haereditate et bonis meis et haec omnia in remedium et mercedem animae meae et pariter agravo dictos et infrascriptos haeredes meos ad fieri faciendum tombam meam, seu sepulcrum in dicta ecclesia sancti jacobi separatam ab alijs in qua seu quo volo ut reponatur cadauer meum. Item lego et Judico et jure Institutionis relinquo Elisabettae de Sappis filiae meae legitimae et naturali et uxori Pauli de Scaciatis scutum unum auri sibi dandum per infrascriptum heredem meum post meum decessum. in omnibus autem alijs meis bonis mobilibus et immobilibus, rebus, ereditis, iuribus et nominibus ereditorum, quibus habeo et die obitus mei relinquero Instituo mihi heredem universalem ore meo proprio nominando, ac nomino et nomino Bernardinum de Sappis filium meum legitimum et naturalem susceptum ex quondam Helisabetta de Galbusera olim prima uxore mea legitima cum his tamen lege, et conditione, quod si dictus Bernardinus filius, et heres meus decederet sine filiis, et filiabus legittimis et eo caso substituo mihi et dicto filio meo heredem meam universalem ore meo proprio nominando, ac nominavi et nomino suprascriptam Helisabet de Sappis filiam meam legitimam et naturalem susceptam ex Lucia de Baretiis nunc uxore mea legitima, et quae Helisabeth eis uxor suprascripti Pauli de Scaciatis, et hoc vulgariter, pupillariter et per fideicomissum et absquie detractione alicuius legittimae falcidiae et trebelianicae, quas prohibeo et veto cum hac conditione et lege, quod non volo, nec intendo ut aliquod usufructum bonorum meorum in casu ipsius substitutionis acquiratur, nec aquisitum esse intelligatur ipsi Paulo de Scaciatis marito dictae filiae meae in totum, nec pro parte, sed quod ipsa Helisabet filia mea possit et valeat de ipso usufructu disponere ad eius beneplacitum etiam absque consensu dicti eius mariti imo volo, quod ipse maritus suus non possit aliquo modo se intromittere de hereditate et de bonis meis nec etiam de usufructu eorundem et cum hac etiam lege et conditione, quod eveniente casu dictae substitutionis in dictam filiam meam propter mortem dicti filij mei sine filijs ut supra, ubi postmodum ipsa Helisabet filia mea heres mea substituta ut supra decederet ea in casu volo quod hereditas et bona mea perveniant et pervenire debeant in filios et descendentes tam feminas quam masculos ipsius Helisabet filiae meae tam natos quam nascituros ax ipsa et dicto Paulo de Scaciatis quam etiam nascituros ex alio viro ubi alium virum seu maritum propter mortem dicti Pauli acciperet, et ad vota ipsa filia mea transiret et hoc equis portionibus, cum hac tamen lege et conditione quod pariter usufructus hereditatis et bonorum meorum aliquo modo non acquiratur nec acquiri possit Paulo de Scaciatis genero meo in totum nec pro parte, immo non intendo quod ipse Paulus possit aliquo modo se intromittere de dicto usufructu sed dicti filij et filiae possint de eo desponere ad eorum libitum voluntatis etiam absque consensu dicti eorum patris.

Et haec omnia et singula de quibus supra singula singulis congrue refferendo non obstantibus aliquibus legibus, iuribus, statutis et ordinibus contrarium disponentibus, quibus derogavi et derogo et derogatum esse volo et cum hac conditione et lege quod dictus Bernardinus filius meus, nec etiam dicta filia mea, minusque dicti filij et filiae non possint nec valeant quovis modo vendere, alienare, donare nec obligare bona mea, nec aliquam partem earum et ubi dictus filius meus contrafaceret eo casu eum privavi et privo hereditate et bonis meis et eo casu volo ut dicta substitutio locum habeat in personam dictae filiae meae cum ea tamen conditione non alienandi de qua supra et ubi etiam dicta ipsa Helisabet contrafaceret eo casu statim privavi et privo et tunc volo ut hereditas et ea bona mea perveniant statim in dictos filios et filias ipsius Helisabeth filiae meae natos et nascituros ut supra cum ea tamen lege et conditione quod dicti filij et filiae ipsius helisabeth non possint nec valeant quovis modo bona mae nec partem eorum vendere nec alienare, donare, nec obligare, nec de eis aliquem contractum, nec distractum facere, et ubi contrafacerent seu aliquis eorum contrafaceret eo casu statim eos privavi et privo et privatos esse volo hereditate et bonis meis et eo casu volo ut hereditas et bona mea perveniant in propinquiores et proximiores agnatos meos ex cognomine de Sappis, quos eo in casu nominavi et nomino ore meo proprio heredes meos universales et hoc quonima intentio mea est quod hereditas et bona mea remaneant in dictum Bernardinum filium meum et eius filios et descendentes et ipso descendente sine filijs in dictam Helisabeth filiam meam et exinde post eius mortem in dictos eius filios et filias tam natos quam nascituros ut supra et eorum filiorum filios et descendentes usque in infinitum cum eadem prohibitione alienationis et haec omnia vulgariter, populariter et per fideicomissum et absque detractione alicuius legitime, falcidiae aut trebellianicae et in casum alienationis volo quod dicta bona mea pervenient in dictos agnatos proximiores de Sappis, et cum hac etiam conditione et lege quod dicti filij et filiae ipsius Helisabeth filiae meae et eorum descendentes et descendentium descendentes ut supra non possint facere aliquam divisionem neque separationem de dictis bonis meis sed volo quod stent unitim et utifruantur communiter et ubi contrafacerent et devenent ad aliquam divisionem eo in casu statim eos tales dividentes privavi et privo hereditate et bonis meis et eo in casu volo ut hereditas et bona mea perveniant in dictos agnatos proximiores meos de Sappis quos eo in casu substituo et Instituo heredes meos universales per fideicomissum ut supra. Item etiam prohibeo dictis filijs tum natis quam nascituris ipsius helisabeth filiae meae et eorum descendentes et ut supra ne committant aliquod delictum, per quod bona mea venirent confiscanda fisco et ubi comitterent seu aliquis eorum comitteret aliquod delictum eo casu preambula hora tales comittens delictum privavi etprivo et eo casu volo quod bona illius committentis delictum ex bonis meis perveniant in alios non delinquentes neque committentes delictum, quod eo in casu heredes meos instituo ore meo proprio absque detractione legittimae, falcidiae et trebelianicae. Item quia dictus Bernardinus filius meus est simplex et fatuus et ut bona mea recte gubernentur tenore presentis deputo in curatricem dictam d. Luciam de Barettis uxorem meam legittimam, quam volo ut confirmetur etiam à Iudice quae habeat habere curam de bonis per me relinquendis dicto filio meo et hoc absque aliquo Inventario confitiendo nec ratione reddenda minusque satisfactione prestanda à quibus omnibus dictam uxorem meam liberavi et libero quia de ea plene confido.

Et de predictis ego testator rogo te Gabrielem de Castilliono notarium pubblicum Mediolanensem ac notum et cognitorem meum ut de predictis pubblicum conficias Instrumentum unum et plura cuius et eiusdem tenoris explenodo etiam de capitulo in capitulum si opus fuerit.

Actum in studio domus habitationis mei notarij infrascripti sitae in porta vercellina parochiae sancti Petri ad Linceum mediolani presentibus Jo:Henrico de Castilliono filio dicti mei notarij noto et cognitore prefati testatoris et Adam de Lomatio filius quondam alterius Adam ambobus predictorum porte vercellinae parochiae sancti Petri ad Lintheum mediolani notis et protonotarijs interfuerunt ibi.

Testes Jo:Baptista de Castilliono filius dicti mei notarij pariter predictorum proximiorum et ad partem dominus Franciscus de Arigonibus filius quondam alterius domini Franscisci porte nove parochiae Sancti Eusebij mediolani, dominus Jo:Baptista della Baretta filius domini Jo:Ambrosij habitans in burgo de Merate plebis Brippij ductatus mediolani, Franciscus de Polarijs filius quondam domini Joannis habitans in loco de Osnago plebis Massaliae ducatus mediolani omnes quatuor noti et cognitores prefati testatoris et dominus Franciscus de Rippa filius quondam domini Georgij porte nove parochiae Sancti Eusebij Mediolani omnes testes idonei ad premissa vocati spetialiter et rogati. Subscripsi ego suprascriptus Gabriel de Castilliono filius quondam videlicet Jo:Enrici porte vercelline parochiae sancti Petri ad Linteum Mediolani notarius publicus mediolani suprascriptum Instrumentum testamenti rogatus tradidi et attestor in presenti testamento adesse et me vidisse fieri subscriptiones requisitas ex forma statutorum Mediolani ideo in fidem subscripsi.