Percorso : HOME > Cassago > Archivio Storico > Seicento > 1611 Decreti Visita pastorale

1611: visita pastorale del cardinale Federico Borromeo

Icnografia della chiesa medioevale di S. Brigida

Icnografia della chiesa medioevale di S. Brigida

 

 

17 luglio 1611

Decreti del cardinale Federigo Borromeo per la chiesa di Cassago

 

Archivio Curia di Milano, Pieve di Missaglia, vol. 29, pp. 122-126

 

 

 

Decreta

Quae Nos Federicus S. R. C. Tit. sanctae Mariae Angelorum Presbyter Cardinalis Borromeus sanctae Mediolanensis Ecclesiae Archiepiscopus in Visitatione plebis Missaliae Mediolanensis numerae Anno MDCXI mense Julio.

Confecimus.

 

1611.20.Julij

Lomanigae Ecclesia SS. Firmi er Rustici errecta in Parochialem sub invocatione Sancti Laurentij cum decreto costruendi Baptisterium ad mensuram, et formam per singulas partes adamussim prescriptim.

 

 

In Ecclesia parochiali SS. Jacobi et Brigidae Cassaghi

 

De sanctissimo sacramento

Cassagum. Comparetur tabernaculum ligneum magis amplum et decenter inauratum, idque intra annum quo decurso tempore non servetur amplius sanctissimum sacramentum in hac ecclesia, nisi prius tabernaculo comparato.

Comparentur item quatuor conopeae serica variorum colorum ad ipsum tabernaculum contengedum. Tabernaculum gestatorium aptetur ad formam, vitro que muniatur quod a parte superiore apertum non sit, idque mensis unus termino praestitur. Umbella etiam minor adibenda cum procul a locis frequentioribus deferendum est santissimum sacramentum ad aegrotos. Lampadis lumen olio alatur, non olio nucibus aut aliunde expresso.

 

De baptisterio, sacrario, ac sacris oleis

Vas baptismale elegantius comparetur termino sex mensium: et conopaeum ex tela alba quo ciborium baptisterij contegatur intra mensem: Vestiatur vero idem ciborium interius undique tela bombicina coloris albi. Sacrarium valuis, clave, ac serra muniatur. Cotylae sacrorum oliorum interius serico panno vestiantur. Adstruentur imposterum sacra olia in armario ad hunc usum construendo in Cappella baptisterij, et intus tabulis laricis muniendo, panno subserico albo ornando, tabulaque interposita distinguendo; et tandem valuis ac serra instruendo. In quo armario reponatur liber ritualis, et panno administrationi baptismi necessarij. Id omne executioni mandetur intra tres menses. Vetitum est enim sacra olea in sacristia detineri. Quare etiam vasculum olei infirmorum sacculo violaceo inclusum servetur in fenestella, quae omnino construantur a latere evangelij altaris maioris, quae a pavimento alta sit cubitis quatuor, et panno subserico violaceo vestiatur.

 

De altari et Cappella maiore

Icona decens comparetur in qua depicta sunt imagines sanctorum huius ecclesiae patronorum. Tabella secretarum orationum sit maior, et ornata, coronicibus auro obductis. Fenestella urciolorum extruatur ad formam in pariete a latere cappellae. Cancilli ferrei Cappellae huius sint formae decentiores, et vasculis auricalchi ornentur, depinganturque in gradu superiore, riteque disponantur inter columnas, ita ut totum illud intervallum quod est inter cancellos et parietem cui altare adiungitur, deserviat pro clero, et ministris quos parochus adibet: idque biennio prestetur.

 

De altari, et Cappella Nativitatis B. Virginis Mariae

Fenestra huius cappellae vitro muniatur, et reticula ferreis. Sodalitatis sanctissimi sacramenti, cui per quondam Bernardinum de Sappis multa bona legata fuere, cum oneri celebrationis missarum quotidianarum, alijsque oneribus, ut patet tabulis testamenti ipsius Bernardini conscriptis ab Jo: Baptista Isaccho notario die 10 Octobris 1602 quarum exemplum in actis visitationis exhibitum fuit dictis oneribus integre satisfaciant. Vicarius autem foraneus testamento perspecto, an quicquam sodales omittant, diligenter observet. Nullus unquam Cappellanus admittatur nisi cum nostra scripta facultate. Idem Cappellanus celebret diebus festis post missam parochialem. Diebus vero ferialibus hora populo commodiore.

 

De legatis

Thadea et Magdalena de sappis pergant satisfacere legato missarum decem quotannis celebrandarum usque ad annos vigintiquinque quemadmodum obligantur testamento Andreae de Sappis. Paulus Limonta, Joseph appellatus il storchino et Jo: Petrus de sappis pergant et ipsi satisfacere legato missarum septem quotannis celebrandarum, et stariorum quatuor panis triticei distribuendorum pauperibus in singulos annos, ut tenentur ex testamento quondam Melchioris de Sappis, cuius sunt heredes. Auditor visitationum exequendum curet legatum missarum decem quotannis celebrandarum appositum testamento quondam Baptistae de Sappis, cogatque Jo: Petrum de Sappis eius heredem ad satisfaciendum pro praeterito et consulat in futurum.

Parochus Cassaghi agat coram executore visitationum contra Petrum Brambillam et filios pro consecutione perticarum quinque terrae cui nomen est ad Segalbinam sibi debitarum, eo quod iure devolutae sunt ad ecclesiam, cum adhuc heredes presbiteri Lazari de Mauris non satisfecerint legato celebrationis missarum duodecim cum officio duplo, assignata elemosyna solidorum octo pro singulo pro ut in eius testamento recepto per Baptistam Peregum notarium die 22 mensis Julii anni 1524.

Idem autem visitationum executor citatis citandis ecclesiam eiusque parochum in possessionem dictorum bonorum  inducat et manuteneat. Tum deinde agat ad consecutionem fructuum annorum praeteritorum. Vicarius autem foraneus mercedem praescribat sacerdotibus dictas missae celebraturis. Cogantur etiam heredes praedicti ad expendendas libras viginti imperiales in emendum aliquid indumentum sacerdotale iudicio Vicarij foranei ut tenentur testamento eiusdem presbiteri Lazari Mauri.

 

De Ecclesia

Ostium laterale quod  ad coemeterium ducit perpetuo clausum custodiatur, neque reseretur nisi tempori agendarum processionum, et frequentioris concursus populi. Idem statuitur de cancillis coemeterij, qui etiam reficiantur. Fenestrae vitro, clathris ferreis, ac reticulis intra annum muniantur. Cadauera ne sepeliantur in sepulchris huius ecclesiae, nisi prius ad praescriptam formam reducantur, sub poena parocho scutorum vigintiquinque ubi aliter permiserit quos ex nunc fabricae instaurationis Ecclesiae attribuimus.Confessionale aliud ad praescriptam formam construantur, et requisitis tabillis muniatur. Luggestus conficiatur, et loco per Vicarium foraneum designando collocetur. In ipsius Ecclesiae frontispicio santorum protectorum imagines dipingatur. Coemeterium nitidius conservetur.

 

De sacristia

Sacristia eiusque supellex maiore cum nitore servetur a parocho. Comparentur indumenta per diebus festis ex panno serico colorum viridis, violacei, et albi. Pro diebus vero ferialibus colorum nigri, violacei, albi, et viridis ex panno saltem subserico. Mappae ad contegendum altare sex aliae. Corporalia sex, sacculi eorum quattuor, colorum ecclesiaticorum inter se diversorum.

Pluviale etiam sericum variorum colorum.

 

De domo parochiali

Domus parochialis fore est inhabitabilis, neque loca orientem solem respicientia+ possunt, cum solum coherens alienum sit. Ideo loca ipsa ut possunt instauretur, refectis pavimentis, et laquearibus paritubusque primum vetere calce decussa, loricatis, deinde etiam dealbatis. Et quia neque hac ratione habitationi satis erit consultum, alia loca construi volumus ubi sunt antiqua aedificia horto cohaerentia. Valuae ipsius ianuae tabulis solidioribus firmantur. Hac tota instauratio, et reparatis perficiatur intra duos annos sub poena interdicti ecclesiae. Vites quae in cohorte domus parochialis satae, parieti ecclesiae adnitantur, inde penitus disiungantur.

 

De redditibus beneficij

Redditus beneficij non excedentes libras ducentas, quae populus persolvit, tam tenues sunt, ut sacerdoti sustentando longe satis non sunt. Idcirco eidem populo mandemus, ut mercedem augeatn usque ad summam scutorum sexaginta, validamque promissionem de hac summa in posterum solvenda intra duos mensis nobis afferant, alioquin coacti ab illis Curatum amovebimus, et ecclesiam interdicto suijciemus.

 

De sodalitate Sanctissimi Sacramenti

Sodales sanctissimi sacramenti in posterum bona sodalitatis plus offerenti locant, expositis prius publico schedulis monitoijs et certa die locationi facienda prefinita intersitque locationi parochus. Nec vero ea vendant, aut permutent, aut ad longum tempus locent, sine licentia superiorum ecclesiasticorum sub poena nullitatis contractus et ex concursi latae sententiae.