San Nicola da Tolentino e il miracolo delle rose
[12 settembre 1290]
Documento 12
Fano. Fra Matteo de Follis da Camerino, vicario di fra Clemente da Osimo priore generale dell’ordine degli eremiti di S. Agostino, e priore provinciale della Marca anconitana, e i definitori del capitolo provinciale nominano fra Romano da Fano, fra Valentino da Osimo e fra Bartolomeo da Offagna procuratori per la vendita dei possessi di tutti i conventi della loro provincia, e in particolare del convento e dei possessi di Piaggiolino nella diocesi di Senigallia.
Originale, Pergola, presso Sandro Sebastianelli [A]. Sul verso, di mano del sec. XIII-XIV: 'Instrumentum venditionis [...] de Plazolino factum circa MCCLXXX (sic) et post' di mano coeva: 'Instrumentum emptionis de [...] Plazolin[i] factum MCCLXXXI, tempore Albertini prioris'; seguono altre due note della stessa epoca appena visibili con l’ausilio della lampada a luce di Wood; di mano del sec. XVI: 'Donatio Piagillini monasterio (sic) S. Crucis (†), signata A primo'. Pergamena con macchie d'umidità più o meno intense, con inchiostro molto sbiadito in alcuni punti e con due rotture; danneggiata dai topi e dalle tarme, specialmente nel margine superiore e in quello destro.
In Dei nomine, amen. Coadunato provintiali capitulo fratrum heremitarum ordinis sancti Agustini Anconitane Marchie in civitate Fani, apud ecclesiam Sancte Lutie, in qua morantur fratres [quam] pl[ures] eiusdem ordinis, ad sonum sive signum campane, ut moris est in capitulo adunari. Ibidem frater Matheus de Follis de Camerino, viccarius venerabilis patris fratris Clementis de Auximo quatinus dicti ordinis generalis prioris, nec non prior provintialis totius provintie Marchie Anconitane, prout de dictis prioratu et vicariatu literis dicti generalis prioris m(ich)i notario nominando patet manifestum, una cum omnibus et symgulis fratribus infrascriptis, presentibus etiam et volentibus, consentientibus et mandantibus eiusdem capituli provintialis diffinitoribus, videlicet fratre Iacobo de Camerino, fratre Luca de Sancto Severino, fratre Francisco de Monte Rubiano, fratre Valentino de Auximo; omnibus et symgulis lectoribus dicte provintie, scilicet fratre Angelo de Camerino lectore, fratre Zovannino de Ripis lectore, fratre Luca de Racaneto lectore, fratre Agustino de Monte Rubiano lectore; et omnibus et symgulis prioribus et disscretis locorum omnium et symgulorum provintie nominate, videlicet fratre Bartolo priore loci de Camerino et eius disscreto fratre Paulo, fratre Bartolo priore loci de Fabriano et eius disscreto fratre Angelo, fratre Deomando priore loci de Matelica et eius disscreto fratre Servadeo, fratre Luca priore loci de Sancto Severino et eius disscreto fratre Agustino, fratre Thoma priore loci de Tolentino et eius disscreto fratre Bentivolio, fratre Philippo priore loci de Monte Millone et eius disscreto fratre Leonardo, fratre Matheo priore loci Heremite de Camerino et eius disscreto fratre Salvo, fratre Agustino priore loci de Macerata et eius disscreto fratre Gualterutio, fratre Thadeo priore loci de Monticulo et eius disscreto fratre Zanne, fratre Iohanne priore loci de Cingolo et eius disscreto fratre Rainaldo, fratre Iacobo priore loci Sancte Marie in Cassano et eius disscreto fratre Rainaldo, fratre Benedicto priore loci de Racaneto et eius disscreto fratre Yeremia, fratre Zovannino priore loci de Ancona et eius disscreto fratre Dominico, fratre Bonguadangno priore loci de Pulverisio et eius disscreto fratre Thoma, fratre Zacharia priore loci de Senogalia et eius disscreto fratre Guilielmo, fratre Symonecto priore loci de Esio et eius disscreto fratre Zentelutio, fratre Daniele priore loci de Curinaldo et eius disscreto fratre Salvecto, fratre Paulo priore loci de Plazolino et eius disscreto fratre Zanne, fratre Guido priore loci de Forosimfronio et eius disscreto fratre Umili, fratre Iacobo priore de Morano et eius disscreto fratre Angelo, fratre Valentino priore loci de Brictin[o] et eius disscreto fratre Bartolomeo, fratre Spene priore loci de Fano et eius disscreto fratre Matheo, fratre Thoma priore loci de Pemsauro e et eius disscreto fratre Thomassutio.
Et ipsi omnes et symguli fratres diffinitores, lectores, priores et disscreti unanimiter et concorditer, nemine discordante, una cum dictis viccario et provintiali priore totius dicte provintie Marchie Anconitane, nomine et vice ipsorum omnium et symgulorum locorum, conventuum et fratrum provintie nominate et pro ipsis et symgulis omnibus locis, conventibus et fratribus dicte provintie et spetialiter nomine et vice loci, conventus et fratrum loci de Plazolino Senogaliensis diocesis et pro ipsis loco, conventu et fratribus de Plazolino, fecerunt, constituerunt, creaverunt et ordinaverunt religiosos viros fratrem Romanum de Fano, fratrem Valentinum de Auximo, fratrem Bartolomeum de Eufania eiusdem ordinis, ibidem presentes et in se mandatum suscipientes, omnes et symgulos et quemlibet eorum in solidum, ita quod ocu(m)pantis conditio non sit melior et incoatum ab uno alter possit prosequi et finire, eorum et cuiuslibet ipsorum capituli et conventus locorun dicte provintie symdicos, yconomos, actores, procuratores et nuntios spetiales totius ordinis et conventuum symgulorum etiam locorum et fratrum eiusdem ordinis provintie nominate, ad vendendum, permutandum, tradendum et concedendum omnes et symgulas possesiones supradictorum fratrum et locorum dicte provintie et spetialiter locum et possessiones omnes et symgulas de Plazolino Senogaliensis dioce(n)ssis, silicet domos, terras, ortos, vineas, silvas, prata, limatas, passcua, aquas, aquimola, aquarum decursiones pertinentes ad dictos fratres de Plazolino et ad ipsum locum et ordinem, ubicu(m)que sint posite, simul et indivisis, fumdis et litoribus, et earumdem ponendi latera et confines et specificandi, cum omnibus et symgulis earum pertinentiis, iuribus, actionibus corporalibus et incorporalibus, redditibus, [....]bus et quibuslibet aliis prestationibus earumdem, et ad conveniendum cum e(m)ptoribus de pretiis et ad fatiendum eis cartam vemditionis et iurium cessionis de omnibus et symgulis supradictis ad sensum et voluntatem sapientum dictorum e(m)ptorum et ad pretium et pretia recipiendi de omnibus supradictis semel et pluries, simul et separatim, prout in concordia fuerint cum eisdem, et ad confite(n)dum cuilibet eorum integre de pretio solutum et satisfactum, et ad renu(m)ptiandum, excepto predicti pretii non habiti, non recepti doli, et inficentium et omni alii legum et iuris auxilio eis et cuilibet ipsorum c(om)petenti et quolibet modo c(om)petituro et spetiali auxilio quod c(om)petit ultra dimidiam iusti pretii circumventis, et ad dandum et donandum pure, libere et irrevocabiliter inter vivos id totum quod nunc vel in futurum plus dicendo pretio et nominando in vemditionibus et concessionibus ex ipsis possesionibus et rebus fatiendis vemdi vel valere possed, et ad dandum e(m)ptoribus et pretium recipiendum licentiam liberam et securam et plenam facultatem eorum, auctoritate propria, absque ulla iudicis et segnorie violentia et requisitione, intrandi, acquirendi et prehendendi et retinendi tenutam et corporalem possesionem predictorum omnium et symgulorum bonorum, et ad confitendum se possidere pro dictis e(m)ptoribus res predictas, omnes et symgulas, vemdendas et concedendas, quo usque de predictis corporalem possesionem intraverint et tenutam acceperint de predictis, et ad mandandum, cedendum et concedendum e(m)ptori et e(m)ptoribus omnia et symgula iura predicta fratribus, locis et conventibus totius provintie nominate et spetialiter loco, conventui et fratribus de Plazolino c(om)petentia et c(om)petitura tam in dictis locis et possesionibus quam etiam auctoribus eorum vel ipsarum possesionum in loco et possesionibus ante dictis utilia, directa, realia et personalia, civilia atque mista, et ad fatiendum eos procuratores ut in rem eorum ut agant, excipiant, teneant, replicent et defendant et omnia et symgula fatiant et que ipsi viccarius et provintialis prior cum dictis fratribus diffinitoribus, lectoribus, prioribus et disscretis omnium et symgulorum locorum, conventuum totius provintie Marchie nominate, simul et per se ipsorum quilibet facere et exercere possent in iuditio et extra in rebus et possesionibus eorumdem ut quod proprium quod condititium cum licentia innovandi et ad pensionem persolvendi a quibus iura existunt et ad promitendum i(n) predictis et quolibet predictorum dolum, malum abesse affuturumque esse et quod dicti fratres de Plazolino nec aliqui alii eiusdem ordinis nulli dederunt nec concesserunt eorum iura in totum nec in parte, et si contrarium appareret, eos e(m)ptores dicti fratres conservabunt inde(m)pnes eorum propriis laboribus et expensis, et ad promitendum ut semper dictis e(m)ptoribus liceat liberam et quietam predictorum omnium et symgulorum possesionem et quasi gaudere, et ad promitendum et confitendum dicta pretia fore versa et esse vertenda in utilitatem dicti ordinis et fratrum ante dicte provintie et aliorum eiusdem ordinis fratrum co(m)morantium in civitate Fani et alibi, et quod promittere debeant predicti symdici, yconomi, procuratores et spetiales nuntii, simul et ipsorum quilibet in solidum ut est dictum, dictas possesiones et res symgulas et ipsarum iura eis defendere, auctorizare, luere et disbrigare, liberas et expeditas facere a qualibet persona hominum et universitate sub pena dupli dicendi pretii ipsarum rerum vemde(n)darum et obligatione bonorum omnium locorum, conventuum et fratrum ordinis ante dicte provintie et spetialiter loci Sancte Lutie superius nominate; et ad promitendum quod si de predictis bonis et possesionibus omicterentur in t(otum) vel i(n) partem ab e(m)ptore vel e(m)ptoribus supradictis et propter hoc eis da(m)pnificari convincerint, quod tam de da(m)pno et interesse quam de pena promissa debeant eos conservare inde(m)pnes et plenarie eis satistacere ut est dictum. Quod si sponte non facerent, liceat dictis e(m)ptoribus et cuilibet ipsorum intrare in bonis et possesionibus syc ypotecatis et auctoritate propria, absque ulla iudicis et segnorie violentia et contraditione, tenutam et corporalem possesionem accipere et tenere de predictis bonis et possesionibus dictorum locorum et fratrum totius provintie superius nominate et maxime loci et fratrum Sancte Lutie predicte, et ex ipsis possesionibus tollere, in se retinere, vemdere et aliis concedere quod plene eis satisfatiant de predictis ad voluntatem eorum, pretermisso aliquo non obstante. Et concesserunt etiam dicti viccarius et prior provintialis, priores atque diffinitores, lectores et disscreti, nomine et vice ipsorum omnium et symgulorum locorum, conventuum et fratrum dicte provintie et pro ipsis omnibus et symgulis locis, conventibus et fratribus, nominatis symdicis, yconomis, procuratoribus et spetialibus nuntiis et cuilibet eorum in solidum, ut dictum est, in omnibus et syrngulis supradictis liberum et generale mandatum et liberam et generalem aministrationem ut ipsi et eorum quilibet i(n) predictis omnia possint et symgula promittere, facere, obligare et exercere que possed dictus viccarius et prior provintialis per se et insimul cum predictis diffinitoribus, lectoribus, prioribus et disscretis, except(ione) iuris vel facti aliqua non obstante. Quibus omnibus ex nunc voluntarie et expresse renu(m)pt(iarunt) in totum. Dederunt etiam dictis symdicis, yconomis, procuratoribus et spetialibus nuntiis licentiam plenam et liberam facultatem remitendi necessitatem denu(m)tiande emtionis si eis vel cuilibet eorum e(m)ptorum de predictis questio moveretur et refitiemdi da(m)pna et expensas que fierent et fieri possent in iuditio et extra si mollestarentur in predictis vel aliquo predictorum.
Que quidem omnia symgulariter symgula et universaliter universa promiserunt dicti viccarius et provintialis prior cum omnibus aliis et symgulis supradictis diffinitoribus, lectoribus, prioribus et disscretis, et ipsi omnes cum dicto viccario et priore provintiali, nomine et vice ipsorum locorum, fratruum et conventuum omnium et symgulorum dicte provintie Marchie nominate et maxime loci, conventus et fratrum de Plazolino et pro ipsis loco, conventu et fratribus symgularibus et universalibus loci supradicti, rata et firma habere et tenere i(n) perpetuum per eos et eorum succesores m(ih)i notario nominando, stipulante nomine et vice ementium et aquirentium supradicta et omnium aliorum quorum interessent vel interesse possent, sub pena inter eos ordinanda sole(m)pniter et promitenda et bonorum omnium locorum, capitulorum et conventuum fratrum predictorum obligatione et spetialiter loci Sancte Lutie superius nominati, et pena comissa et soluta semel et pluries predicta omnia et symgula nichilominus valeant et serventur cum eadem pena et obligatione bonorum; dantes iam dicti viccarius et prior, diffinitores, lectores, priores et disscreti unanimiter et concorditer m(ih)i notario nominando licentiam liberam et securam predicta omnia et symgula semel et pluries c(om)plendi cum his verbis et aliis adendis sicut sapienti e(m)ptorum videbitur et placebit; que verba per me possint et debeant poni et exprimi sine mei preiuditio et ex nunc propositis et expressis ad hoc ut predicta melius de iure valeant et de facto semper substantia dicti contractus servata. Hec autem omnia acta fuerunt i(n) pleno et sole(m)pni capitulo provintiali Marchie Anconitane in loco Sancte Lutie de Fano eiusdem ordinis, ibidem ad sonum sive signum ca(m)panelle, ut moris est, de licentia et voluntate expressa dicti fratris Mathei viccarii et prioris provintialis sole(m)pniter adunato. Sub annis Domini millesimo CCLXXXX, III indictione, Fani, die XII intrant(e) sete(m)br(e), sub trasanna domus ipsius loci ubi ad dictum capitulum convenerant dicti fratres, t(em)pore domini Nicolay pape IIIIti.
Et nos Marcus Acursi, Arcolanus Tiniosi, Iohannes Angeli, Monaldus de Sancto Genesio, Iacoputius Angelutii, Gentelutius condam domini Guinicelli et alii plures de his rogati testes fuimus et vocati. Ego Leonardus Ubaldi not( arius) auctoritate inperiali predicta, rogatus scribere s(crip)s(i).