Percorso : HOME > Monachesimo agostiniano > Storia dell'Ordine > Bibliographia di Perini > Cotta Ioannes

BIBLIOGRAPHIA AUGUSTINIANA: COTTA IOANNES

Sant'Agostino: il battesimo in una scultura dell'Arca di Pavia

Pavia: battesimo di Agostino

 

 

COTTA IOANNES

 

 

 

Cotta Fr. Ioannes Baptista, percelebris poeta atque orator, Tendae in Nicacensi regione, die 20 februarii 1668 ex Ioanne Baptista Cotta et Iulia Chianea, ingenuis honestisque coniugibus, ortus, atque utroque parente fere ab incunnabulis orbatus, a quodam propinquo, optimo viro, educatus fuit. Humaniores litteras in patria atque Niciae didicit, et anno decimo septimo aetatis suae agente, a Deo vocatus, ac consilio et hortatu Iuliae germanae sororis, inter eremitas Augustinianos Congregationis Genuensis admissus, in coenobio SS. Crucifixi prope Ianuam suum tyrocinium egit, et post annum, religiosam professionem emisit. Parmae ab illius dignissimo Episcopo, nomine Saladini, an. 1691 ordinatus fuit sacerdos, ac deinc Veronae atque Patavii, studiorum curriculum perfecit; egitque postea Lectorem Florentiae atque Romae Collegialem. Die 28 septembris 1699 fuit Regens et Concionator Generalis declaratus. Sed postmodum cuiusdam Praelati Romani, qui ab illo aliquo nescio quo verbo offensum se existimabat, indignationi cedens, S. Augustini Collegium reliquit, atque in suae congregationis coenobium S. Georgii in Velabro se recepit, ibique quadragesimalibus concionibus componendis totum se dedit, quas postea cum ingenti animarum lucro, atque universali omnium auditorum plausu recitavit Romae, Viterbii, Senis, Ianuae, Neapoli atque alibi. Haec civitates "udironlo, ait Hyacintus Della Torre in eius Elogio-critico, p. XIII, predicare da' loro pergami più ragguardevoli, e furono altamente commosse dal fervido zelo con cui esercitava quell'apostolico ministero. Uno stile florido ed elegante, ma senza affettazione; un uso frequente d'immagini vive e terribili, tratte singolarmente da' santi padri; ma sopra ogni altra dote, un forte e tenero eccitamento di affetti in chi l'ascoltava, erano pregi che distinguevano il nostro sacro oratore, e fecero fin anche dire al Fagiuoli che all'età sua il Cotta non aveva pari". Eius concionatoris peritia atque zelus maxime autem enituerunt an. 1703, quando scilicet Urbs Viterbiensis magnis terroribus ob ingentes continuos terraemotus vexata fuit. Ille enim hac occasione per quatuor menses, cum esset inibi Prior, ex mandato procerum civitatis continue praedicavit ut populus fortiter subiret et exciperet pericula. Quamobrem illi ad perpetuam rei memoriam in publicis Municipii codicibus haec inter caetera litteris consignarunt: "Enixe hortantes rev. patr. fratrem Io. Baptistam Cotta Tendensem, priorem hujus conventus SS. Trinitatis, qui magno animarum foenore abundantius omnibus laboravit; cuique gratissima civitas multum debet ob missiones ab ipso in hisce terraemotibus factas, ardentissimeque zelo ad quatuor menses productas..,. Plurima etiam dona (Virgini Liberatrici) oblata fuere: et ni prior SS. Trinitatis (Cotta) e concione inclamans, Viterbiensium pietati, maiori pietate obstitisset, Viterbienses mulieres anulis et inaureis omnibus ad Virginem exornandam se expoliassent". An. 1706 Genuae Vicarius Generalis suae Congregationis electus fuit, cuique multa bona contulit, sine intermissione, pro ea illaborans: eius enim illustrium virorum historiam texuit, conventuum memorias, diplomata, bullas, privilegia et caetera hujusmodi incredibili labore in unum collegit et in archivo a seipso ad hoc excitato disposuit. An. 1722 de mandato Rev.mi Generalis Cervioni Florentiam se contulit, ac inibi die 25 octobris eiusdem anni in templo S. Spiritus, universis Florentinis Academicis adstantibus, magistralibus infulis decoratus fuit. Uti Prior ad S. Augustinum Perusiae cultum B. Iacobi de Cerqueto promovere maxime coepit; improbosque labores et etiam vitae discrima sustinuit ut monumenta e tenebris erueret ad vitas nostrum BB. Andreae de Monte Regali et Antonii Turriani de Aquila spectantia. Ex Umbria in patriam reversus est an. 1733, ibique inter pias exercitationes reliquum vitae tempus transegit usque ad an. 1738, quo plenus meritis atque honoribus cumulatus, die 31 maii ex hac vita migravit. Insigniorum Italiae Academiarum, praesertim Arcadum et Apatistarum socius; insignem illustriorum virorum sui temporis amicitiam coluit, quibuscum epistolarum commercio frequenter usus est. Scripsit atque edidit:

1. Epitalamio in lode dei serenissimi sposi Edoardo Farnese e Dorotea Sofia di Neoburgo, Piacenza presso il Bazachi, 1690.

2. Orazione panegirica in lode del P. M. Pacini eletto Generale dell'Ordine Agostiniano sub tit. La virtù operosa, Bologna per li Peri, 1693.

3. Politica orazione recitata nell'accademia degli Apatisti, in Firenze 1694, quae ms. asservatur in Bibl. Communalis Tendae.

4. Le Prediche Quaresimali, mss. relictae atque in patria bibliotheca repositae.

5. Traduzione italiana delle Cantiche di Salomone in centoventi sonetti. Asservabatur ms. in Bibliotheca Aprosiana, nunc in Genuensi.

6. Vita della B. Veronica Negroni da Binasco Agostiniana nel monastero di Santa Maria di Milano. Viterbo, presso Giulio de' Giulii in 8.

7. Notizie della miracolosa immagine della Vergine Liberatrice venerata nella chiesa della SS. Trinità di Viterbo de' Padri Agostiniani della Congregazione di Genova. Ibidem.

8. Vita del B. Andrea da Montereale maestro in teologia e missionario dell'Ordine eremitano di S. Agostino. Perugia, 1726 in 4. Iterum impressa fuit: In Napoli Tip. Nobili, 1824 in 8.

9. Breve sacrum chronicon... P. Fr. Augastini Aetini (iam sub illius nomine descriptum) diligentia et studio P. Fr. Io. Baptistae Cotta, Tendentis in eodem Ordine S. Theol. Magistri, editum, Perusiae, 1729 in 4.

10. Definitiones Congregationis S. Mariae Consolationis ordinis eremitani S. Augustini

de observantia. Adiectis nonnullis societatis eiusdem gratiis et privilegiis et monasteriorum chronologia. Io. Baptista Cotta a Tenda, etc. Genuae, Tip. Io. Franchelli, 1708 in 4.

11. Vita dell'ammirabile servo di Dio B. Antonio della Torre ovvero Turriani milanese dell'Ord. Erem. di S. Agost. sovrannominato il B. Antonio dall'Aquila, tratta da veridici autori ed autentici manoscritti. Perugia, Costantini, 1730 in 4.

12. Raccolta di Bolle, diplomi e documenti appartenenti ai conventi della Congregazione di S. Maria di Consolazione, quam reposuit in Archivo eiusdem Congregationis Genuae.

13. Difesa della dottrina del S. P. Agostino contro le censure del Ferepono, pseudonimo del teologo Arminiano Le Clerc. Opus imperfectum.

14. Vitae nonnullorum Servorum Dei suae aetatis, videlicet P. Francisci M. Qaerni, Mariae Marsiliae Fantacci Florentinae, Michaelis Baldaccini, Pauli Annibaldi, et Ilarii Vitali Patavini.

15. Del Sublime di Longino tradotto in Italiano con annotazioni.

16. Epitome in versi popolari della santità e miracoli della B. Rita da Cascia. Foligno, per Pompeo Campana, 1724 in 8.

17. Dissertazione sopra il Concilio VII di Toledo ms.

18. Dio, Sonetti, Parte Prima. Genova per Ant. Casamare, 1709 in 8.; Venezia p. A. Albrizzi, 1722; Ferrara p. Barbieri, 1729; Dio, Sonetti ed Inni, Parte I e II, Foligno per Pompeo Campana, 1733, 2 vol. in 8.; Venezia, p. Tommaso Bettinelli, 1734 e 1745; Nizza, Società Tipografica, 1783 con l'elogio storico-critico del P. Giacinto della Torre con l'aggiunta di altre sue poesie e di varie lettere d'uomini illustri scritte al medesimo (senza annotazioni); Venezia, 1820, presso Giuseppe Battaglia, 2 vol. in 8. Colle note dello stesso (autore) e d'altri, con incisioni e l'Elogio del P. della Torre (Pulcherrima atque accuratissima editio); Parma, p. Pietro Fiaccadori, 1847, Inni e sonetti a Dio del P. G. B. Cotta e del C. Francesco Lemene.

19. Duae eius Epistolae ad P. Augustinum Aetinum sunt in cod. 439 Bibl. Angelicae, atque aliae eius Epistolae inveniuntur in aliis bibliothecis; nam "mantenne egli mai sempre (ut ait de illo laudatus P. Della Torre in Elogio storico-critico cit. p. XXV) corrispondenza co' primi letterati d'Italia, tra' quali si annoverano Girolamo Gigli, Gregorio Redi, Pompeo Figari, Gian-Tommaso Canevari, Ercole Maria Zanotti, il Magliabecchi, il Casaregi, il Crescimbeni, il Baruffaldi, il Muratori, e più altri che tutti ebbero seco un vivo e lungo carteggio. Già si è accennato che questi preziosi monumenti di varia ed esquisita letteratura, i quali uscir dovevano per associazione da' torchi del Flotteront in Nizza persino dal 1755, conservansi tuttora originalmente nella Biblioteca di S. Dalmazio di Tenda". 

 

 

 

Referenze:

P. Io. Bapt. Senesia, Secoli Cristiani della Liguria, Vol. II, p. 539, et Lanteri, Postr Saec. Sex R. A., T. III, p. 79