Pavia: battesimo di Agostino
MONCETTO IOANNES BENEDICTUS
Moncetto Fr. Ioannes Benedictus, de Castellione Aretino, ah aliquibus nuncupatus Monzettus, ah aliis de Florentia, vir fuit altissimi spiritus et profundissimae doctrinae. Post minora studia in nostris gymnasiis peracta, Universitatem Ticinensem frequentasse videtur cum in convento S. Mustiolae vij egisset. Et revera notissimus ipse erat Papiae, nam Deputati illius civitatis die 14 aprilis 1505 instanter rogaverunt Ordinis Generalem ut in illorum ecclesia Metropolitana ad praedicandam proximam quadragesimam vel illum mitteret vel Aegidium Viterbiensem "considerato la (loro) vita, sanctimonia, scientia et somma integrità... alli quali per questa città fu portato grande amore et divotione. (Cfr. Maiocchi-Casacca, Codex Diplom. Papiae, Vol. III (1907), p. 25)". Eodem anno, iam S. Teol. Mag. interfuit Capitulo Generali Perusiae celebrato ut Discretus Provinciae Catalauniae et Aragoniae. Die 10 octobris an. 1513, postquam Patavii in loco nostro Eremitano academiam regendam susceperat, suique ingenii ac virtutis, etiam opusculis editis, maxima documenta praebuisset, Aegidio Viterbiensi Regens Perusinus fuit institutus. Fuit etiam, ut scribit Pamphilus, f. 101v. Vicarius Ordinis in Gallia, ut Provinciae Franciae et Narbonae corruptos mores reformaret et corrigeret. Sed quando id ab ipso peractum fuerit Pamphilus non dicit. Hoc certo evenit an. 1515, ut patebit ex recensione eius scriptorum. Thomas Herrera, T. I, p. 397, insuper refert, quod Gabriel Venetus Generalis sub die 21 maii 1525 quadam causa conventus S. Mustiolae Papiensis M. Ioan. Benedictum Castilionensem, tunc Mediolani agentem et illustrissimi Ducis Secretarium in iudicem designaverit, et an. 1526 eidem scripserit circa aliam causam coenobii S. Andreae de Ferraria, iuxta concordiam initam inter Mediolanense et Ferrariense monasteria. Hinc constat non Mantua sed Mediolanensis Ducis fuisse Secretarium Ioannem Benedictum, nisi forte utrique Principi fuerit a secretis. Postea Ducali curia relicta, ad militiam Ilicetanam securius felicius advolavit. In actis Synodalibus illius Congregationis anno 1540 celebratae, patres Ilicetani illum susceperunt et eorum familiae incorporaverunt, assignantes ei locum immediate post Fr. Bernardum Senensem, eique conferentes vocem activam et passivam. Ad coelos abiit an. 1543 vel 1547 iuxta varia auctorum placita. Sequentia ab eo edita fuere:
1. Tractatus aureus de distinctione rationis contra Scotum, an: 1500 (Ita Pamphilus l. c. Gratianus, in Anastasi Aug., p. 106, et Ossinger, p. 608).
2. Quaestio florulenta atque perutilis, de duobus elementis aquae et terrae tractans, nuper repertaque olim Mantuae auspicata. Veronae vero disputata et decisa ac manu propria scripta a Dante Florentino poeta clarissimo, quae diligenter et accurate correcta fuit per Rev. Magistrum Ioannem Benedictum Moncettum de Castelione Aretino Regentem Patavinum Ord. Eremitarum D. Augustini sacrae Theologiae doctorem excellentissimum, an. 1508 et an. 1576. Ioseph Boffito, qui tenet nostrum Moncettum probabilem falsarium hujus operis, reimprimere curavit eius editonem principem an. 1508 in omnibus consimilem, una cum docta disquisitione O. Zanotti-Bianco, Firenze, Olschki, 1905, pp. XL-89, et in Bibliofilia, V. 8, p. 115.
3. Epistola et carmina missa D.no Bernardo Andreae Tolosano poetae laurato. In ea ipse se dicit: "Fr. Ioannes Benedictus Moncettus de Castillione Aretino S. T. D. ac totius Francie Anglieque vicarius generalis et commissarius Apostolicus ....". Epistola est data e Londino, sub die 10 iunii 1515, et utraque reperiuntur in cod. 360 (418 T. L.). Paris. Biblioth. de L'arsenal. f. 21v, et seq.
4. Laudes Francisci I Francorum Regis auctore Ioan. Benedicto Monzetto de Castilione Aretino Ord. Herem. S. Aug. Reperiuntur in cod. membr. in Biblioth. Regia Parisiensi, sub n. 6206, saec. XVI ineun.
5. Ioannis Benedicti fratris Ordinis heremitarum de successibus Leonis decimi pont. max libellum testus corio rubro in papiro impressus. (Cfr. G. Mercati, Un indice di libri offerto a Leone X in "Il Libro e la Stampa", Anno II, fasc. 2-3, mense Martii et Iunii, 1908.
6. Restauratio virtutum. Liberatio peregrinationis virtutum et restauratio illarum, et Sanctae Fidei et Romanae Curiae et catholicorum reintegratio facta per Sanctissimum in Christo Patrem et iustissimum Pontificem Max. Leonem X, omnium bonarum artium thecam splendidissimam et lucidissimam et super expositione Psalmi, Beati immaculati in via qui habitant in lege Domini, continentis significationem viginti duarum litterarum Hebraicarum, composita et facta et in lucem missa per S. Theologiae Doctorem, Dominum Magistrum Joannem Benedictum Moncettum de Castelione Aretino Ord. Fratr. Erem. S. Aug. Praecedit Epistola nuncupatoria data ex Castellione Aretino die S. Lucae an. 1513. Opusculum inc.: Antequam, Beatissime Pater. Expl.: "Impressum Mediolani per Zanotum de Castelineo anno Domini MDXIII die XV Decembr." Sed an sit reapse editum non potui me certiorare; nam quamvis extet impressum in 8° maiori in Bibl. Mediceo-Laurentiana, Plut. XX cod. 4, chart., ff. 39, tamen editum non vidi. F. 39 sequitur eiusdem Moncetti Elegia ad Card. Bernardum Vibenensem.
7. Tractatus aureus Egidii Romani de formatione corporis humani in utero matris .... cum tractatu de archa Noe: correctus, revisus, et renovatus et auctus per sacrae theologiae doctorem ... Mag. Io. Benedictum Moncettum de Castelione Aretino, totius Franciae Anglaeque vicarium generalem.... ad Serenissimum Regem Angliae, an. 1515, rarissima editio.
Referenze:
Boffito, Saggio di Bibliografia Egidiana, Firenze, 1911, p. 46-47, et praeter omnes nostrates, Luzio et Renier, il probabile falsificatore della "Quaestio de aqua et terra" attribuita a Dante, in Giornale Stor. d. Lett. Ita., XX, p. 148; nec non Herrera, Alph. August., T. I, p. 393