XXVII

MONASTERIA SANCTIMONIALIUM ORDINIS EREMITARUM S. P. AUGUSTINI AB ANNO 1256 AD 1300

 

 

 

 

Monastenium Berfordiense (di Befort) in Gallia ex indulto Bonifacii VIII erigitur anno 1296.

Monasterium Ferrariense tit. S. Barnabae incoluerunt Moniales Augustinianae ab anno 1288 ad 1486, quo antiquam aedem deserentes urbano S. Augustini monasterio unitae fuerunt. Domum autem S. Barnabae an. 1531 Patribus Ord. S. Francisci de Paula cesserunt.

Monast. Fulginii in Umbria tit. S. Mariae de Cruce, vulgo la Crocietta, fundatur an. 1292 a tribus piis, ac religiosis virginibus de Castello Poggii, nempe Jacoba de Offreducio, Joanna item de Offreducio, et Joanna de Giovannucio. Illae virgines spiritu, et corpore sanctae Deum enixe deprecabantur ut illis patefacere dignaretur locum, in quo ipsae claustralium more suae divinae Majestati deservire possent. Earum preces piissimus Dominus exaudivit; nam aliquando alto adhuc meridie quamdam radiantem stellam aspexere, cujus ductu Fulginium usque pervenerunt. Ibidem eadem arcana stella immobilis permansit juxta quemdam locum tunc Merangone appellatum; quo coelesti indicio satis admonitae, ut scribit Herrera, in eodem loco monasterium sub praefato titulo S. Mariae de Cruce, auxiliante Berardo Fulginate Episcopo, aedificare coeperunt.

Monasterium aliud Fulginii tit. S. Julianae fundatur circa an. 1290 a Sorore Juliana de Fulginio, quae in manuscriptis codicibus sancta nuncupatur. Anno autem 1314 primam illam domum cesserunt Patribus Servitis conventus S. Jacobi, et ipsae ad ecclesiam S. Joannis delle Puelle transmigrarunt. Tandem anno 1444 Monialibus S. Mariae de Populo aggregatae ab Augustiniano ad Dominicanum Ordinem transierunt.

Monasterium Hispalense in Hispania erectum fuit a Ferdinando IV, qui an. 1295 regnare coepit. Anno 1368 translatum fuit intra urbem favore Petri Castellae Regis, qui illis Augustinensibus Sanctimonialibus donavit domos Theresiae Jufre quondam uxoris Alvari Diaz de Mendoza. Anno 1431 subdebatur jurisdictioni P. Generalis; postea vero sub Archiepiscopi ditionem venit.

Monasterium S. Crucis, nunc S. Clarae de Montefalco initium habuit anno 1281. Illius fundatrix fuit B. Joanna Damiani de Montefalco S. Clarae germana soror, quae cum per aliquot annos cum sorore Clara, et aliis comitibus in Reclusonio S. Illuminatae prope carceres S. Leonardi, et oppidum Montisfalci sine aliqua peculiari Regula, et Ordine religiosam ac monasticam vitam egisset, ex unanimi sociarum consensu de regulari monasterio erigendo, et aliquo approbato Ordine amplectendo cogitare coepit. Locum autem novae aedi erigendae accommodum Dominus ipse indigitavit. Cum enim omnes illae sacrae virgines enixis precibus consilium a Deo et lumen implorassent, divinitus B. Joannae Prepositae revelatum est ut novam sedem ibi collocarent ubi Christi Crux reperta foret. Cum autem diu hac de re ancipites remansissent, tandem, earum quaedam in colle S. Catharinae Botacii juxta oppidi muros Crucem detexerunt speciosam, atque fulgentem, ea nimirum forma, quam B. Joanna in visione aspexerat. Itaque virgines illae Dei voluntate cognita, collectis fidelium oblationibus, anno 1281 novi monasterii fundamenta jecerunt, quod tamen propter ipsarum inopiam nonnisi an. 1290 ad finem perductum fuit. Extrema igitur manu aedificio imposita Gerardus, Episcopus Spoletanus, litteris datis apud Plebem S. Fortunati de Montefalco die 10 Junii an. 1290 monasterii erectionem approbavit, atque Monialibus S. P. Augustini Regulam, et Ordinem observanda praecepit. Militavit haec domus sub Regula S. P. Augustini, et vexillo Ordinis Eremitani absque ullo offendiculo per duo fere saecula, atque electissimas Coelesti Sponso virgines germinavit, inter quas potissimum emicuere BB. Joanna, Clara, Clarella, et Claretta, omnes de Montefalco. Verum circa annum 1479 tempore Sixti IV ejusdem monasterii sorores suadente diabolo tumultuari coeperunt, et fere omnes, tribus tantum exceptis nimirum Bartholomaea, Constantia, et Clara, Franciscanum vexillum Augustiniano praeferre contenderunt. Hujusmodi desertioni mature occurrit celeberrimus Ordinis Generalis Ambrosius Coranus, qui praecepit P. Mag. Felici de Interamna Provinciali, et P. Mag. Anselmo de Montefalco ut absque mora se illuc conferrent, et dissidentes Moniales ab inito consilio removerent. Hujusmodi autem contentio interim ad aures pervenit Innocentii VIII, qui litteris datis Romae sub die 16 Julii an. 1487 commisit P. Generali Anselmo de Montefalco illius monasterii reformationem. Verum illae moniales durioris cervicis anno insequenti per subreptionem, et obreptionem, quibus indignis modis omnis aetatis factiosi uti solent, ab eodem Summo Pontifice litteras Apostolicas extorserunt, quarum tenore Augustinianum habitum et Regulam dimittentes Clarissarum Ordinem amplexatae fuerunt. Restitit huic mutationi DD. Constantinus Erulus de Narnia Episcopus Spoletanus una cum P. Mag. Generali Anselmo de Montefalco, et praefatis tribus Monialibus in Augustiniano vexillo sustinendo constantibus, qui simul recursum habuerunt ad laudatum Summum Pontificem Innocentium VIII contra illarum monialium malas artes reclamantes. Idem Summus Pontifex totam hujusmodi causam DD. Petro de Luna Archiepiscopo Messanensi commisit. Hic poenis, et censuris contra praedictas moniales novatrices agere coepit, quibus ad S. Sedem appellantibus, totius causae cognitio remissa fuit DD. Joanni de Ceretanis Episcopo Nucerino, locum tenenti unius ex auditoribus causarum Palatii, et postea DD. Francisco Episcopo Volaterrano Summi Pontificis Referendario, qui pro tribunali sedens declaravit litteras Apostolicas de mutatione habitus, et Ordinis S. Augustini in praedicto coenobio fuisse, et esse subreptitias, et obreptitias, illasque, et omnia inde secuta nullius existere roboris, vel momenti, mutationem Ordinis, Regulae, et habitus esse nullam, illamque cassavit, annullavit, et revocavit, perpetuum silentium Abbatissae, et adhaerentibus imponens.

Ab hac sententia item ad Summum Pontificem appellatum fuit, qui totum hujusmodi negotium expediendum commisit D. Felino de Sandeis utriusque juris doctori, et S. Rotae auditori. Hic autem sententiam Episcopi Volaterrani in omnibus et per omnia confirmavit. Nondum tamen monialibus acquiescentibus, integra causa a Summo Pontifice demandata fuit D. Guillelmo de Pereriis item S. Rotae auditori, qui Felini judicium ratum habuit. Quamobrem idem Guillelmus censuris ecclesiasticis utens praecepit Abbatissae, et ipsius factionis monialibus ut latae contra ipsas sententiae obtemperarent. Adhuc tamen renitentes ab eodem Guillelmo in censuras ecclesiasticas incidisse declarantur, et hujusmodi declaratio sub die 22 Augusti an. 1491 publicata fuit. Ventum tandem est contra illa duriora capita ad brachii saecularis invocationem. Itaque praefatus DD. Constantinus Erulus, Spoletanus Episcopus, die 25 Novembris an. 1491 omnes et singulas renitentes moniales habitum Regulam, et Ordinem S. P. Augustini reassumere coegit. Quatuordecim tamen ex illis minime adhuc contentae, ab eodem episcopo facultatem obtinuerunt ex monasterio S. Crucis egrediendi, et Clarissarum Franciscanum Ordinem alibi profitendi. Quare S. Clarae de Assisio regulam amplexae se receperunt in aedes hospitalis S. Leonardi in eodem Montisfalci oppido sitas, ibique monasterium tertii Ordinis S. Francisci fundarunt. Haec autem retulimus ut luce meridiana pateat nulli alii Religiosorum Ordini quam Eremitano S. P. Augustini jus aliquod competere sibi Sanctam Claram de Montefalco attribuendi, ac proinde jure meritoque Sacram Concilii Congregationem sub die 17 Octobris anno 1577 declarasse B. Claram a Montefalco esse Ordinis S. Augustini; ideo restituendum esse corpori ejus habitum dicti Ordinis, necnon picturis, et imaginibus ejus aptandum esse habitum, et colorem, qui conveniat eidem Ordini S. Augustini. Notum est autem Urbi et Orbi praefatam B. Claram de Montefalco a Summo Pontifice Leone XIII, die 8 Decembris Deiparae Immaculatae sacro, Sanctorum albo fuisse solemni ritu adscriptam superiori anno 1881.

Monasterium Toleti in Hispania tit. S. Ursulae erigitur an. 1259 ut esset Mantellatarum collegium; postea autem illae sacrum Monialium velum receperunt. Nominantur Augustinianae Sorores Toletanae in quadam Bulla Innocentis VI data Avenione an. 1356. Ex illo monasterio prodiit an. 1603 Soror Constantia Ribera de S. Paulo, et Maria Covarrubias de Jesu, quae fuerunt ex primis fundatricibus monasterii Heibarensis Augustinensium Discalceatarum, et monasterii Matritensis Ordinis SS. Trinitatis. Nostrates illae Toletanae se ordinis jurisdictioni subjecerunt anno 1365, et an. 1475 die 12 Julii earum regimen commissum fuit nostrati DD. Petro de Villaluporum (de Villalobos) Episcopo Berithensi.

Monasterium Sanctimonialium Augustinensium tit. S. Mariae Magdalenae Urbisveteris in Patrimonio S. Petri extabat an. 1295; nam tunc a nostratibus Urbevetanis venditus fuit praefatis sororibus conventus Campiani in illa dioecesi situs, qui olim pertinebat ad Congregationem Eremitarum Augustinensium Tusciae.

Monasterium Venetum S. Catharinae Franciscus Sansovinus in historia Venetiarum lib. 3, fol. 149, antiquum appellat, et ab annis fere centum et sex ab Augustinensibus Monialibus occupari asserit, adjiciens in eo asservari brachium S. Alexii ex insula Lemno a Maco Minotto an. 1297 Venetias translatum. Nominat idem scriptor alia Veneta monialium Augustinensium monasteria, nempe antiquum S. Ludovici cum monialibus fere 100, aliud S. Hieronymi cum monialibus 80, in quo asservabatur corpus S. Spiridionis Episcopi graeci, ac illud S. Marthae cum monialibus 50, a familia Salomonia erectum.

Monasterium Viechpachiense (di Viechpach) in Bavaria conditur an. 1296 a quodam Comite Berngero, quem alii Berengarium dicunt. De illis monialibus haec scribit noster Milensius in suo Alfhabeto pag. 298: ingenua est harum virginum puritas, disciplina castigatissima, ei (quantum humanae vires possunt roboratae gratia Dei) vita coelica, mores superhumani, atque inculpatissimi. Anno 1544 alebat sorores circiter 40 omnes fere et nobili genere ortas. De illis sacris Augustinensibus virginibus haec addit noster Fr. Antonius Kerbekius Bavariae Provincialis in libro suarum visitationum: Sanctissime vivunt ibi moniales; summa pietas, et concordia. Velatae sunt undecim, conversae sex, professae duae, confessarius, et capellanus sunt nostri Ordinis. Obiit prefatus Kerbekius Calvinistarum flagellum an. 1629.