Percorso : HOME > Monachesimo agostiniano > Storia dell'ordine > Storiografi OSA > Crusenio > Index Additamentorum

INDEX ADDITAMENTORUM AD CRUSENII MONASTICON

Agostino e i suoi monaci dal manoscritto ms. II di Firenze che contiene una versione della Città di Dio in lingua italiana. Datato 1433, al foglio 315 è firmato da A. di Lorenzo

Agostino e i suoi frati

disegno a colori dal ms. II di Firenze che contiene

una versione della Città di Dio in lingua italiana.

Datato 1433, al foglio 315 è firmato da A. di Lorenzo

 

 

XXXVII

EPISCOPI ORDINIS EREMITARUM S. P. AUGUSTINI AB ANNO 1300 AD 1350

 

 

 

 

B. Aegidus Columna, vulgo dictus de Roma, ac Doctor fundatissimus ortum habuit Romae anno 1247 ex nobilissima Columnensium prosapia. Adhuc adolescens Eremitarum Augustinensium habitum in coenobio S. Mariae de Populo accepit e manibus B. Clementis Auximani, tunc temporis totius Ordinis Prioris Generalis. Studiorum causa Lutetiam Parisiorum missus, ibidem praeceptorem habuit Angelicum Doctorem D. Thomam Aquinatem, et condiscipulos nostrates doctissimos viros B. Augustinum Triumphum de Ancona, et B. Jacobum Capocci de Viterbio postea Archiepiscopum Neapolitanum. Quantum autem in sacris profanisque litteris profectum fecerit satis ostendunt permulta eaque egregia opera, quae in lucem edidit, quae illi Doctoris fundatissimi nomen compararunt. Omnis aevi scriptores nostratem Aegidium summis laudibus celebrarunt, inter quos Sabellicus affirmavit: neminem post Augustinum plura quam ipsum, neminemque accuratius scripsisse. Penes nostratrates autem tantae fuit auctoritatis, ut illum, adhuc inter vivos degentem, generalia Comitia Florentiae an. 1287 habita studiorum Ordinis principem constituerint, ejusque doctrinam ab omnibus Augustinensibus alumnis amplectendam esse declararint; quare Augustiniana schola etiam Aegidiana deinceps nuncupari coepit. Philippi Pulchri Galliarum Regis adhuc adolescentis magister, atque institutor fuit, ejusque gratia praeclarum opus de Regimine Principum exaravit. An. 1292 in Capit. gen. Romae in coenobio S. Mariae de Populo die 6 Januarii celebrato totius Ordinis Prior Generalis electus fuit, rexitque summa dexteritate Augustinianae Religionis habenas tribus annis; nam die 22 Maji anno 1295 a Bonifacio VIII ob illius probatam doctrinam atque sanctimoniam, ac praesertim ob eruditum evulgatum librum de Renuntiatione Papae, in quo demonstrat validitatem renuntiationis S. Coelestini V, ad Archiepiscopatum Bituricensem, et Aquitaniae Primatum in Gallia evectus fuit. An. 1311 interfuit Concilio Viennensi, in quo Templariorum damnatio conclamata est, eorumque Bituricensem domum Augustiniano Ordini acquisivit, eamque postea perpulchre exornavit. Complures inter nostrates instituit praeclaros alumnos, qui cum doctrina, tum pietate magnum sibi nomen apud posteros compararunt, inter quos praecipuam laudem merentur B. Albertus Patavinus, B. Angelus de Furcio, Alexander de S. Elpidio, et Gerardus Senensis. A scriptoribus nonnullis Cardinalium coetui adscribitur; et revera Ughellus in opusculo de Cardinalibus Columnensibus illum ponit sub numero VII. Naturae concessit Avenione die 22 Decemb. anno 1316, aetatis suae 69. Apud scriptores titulum Beati obtinuit. Quae scripsit opera inspicere poteris in Saeculis Augustinianis vol. I, pag. 47, et apud Ossinger pag. 237.

Alexander Fassitelli de S. Elpidio in Piceno vir fuit rari ingenii, summae prudentiae, atque amplissimae eruditionis. Editis de Ecclesiae potestate, atque de Summi Pontificis auctoritate, aliisque valde doctis voluminibus, multam iniit gratiam apud Romanum Pontificem Joannem XXII, qui propterea illum pro tuendis Ecclesiae juribus ad varios Principes legatum misit. Ab eodem Pontifice an. 1325 die 28 Feb. Malphiensis in Lucania Episcopus electus fuit. Apud Le Quien tom. 3, col. 908, et Ughellum part. 3 Cretae Sacrae pag. 46 dicitur Archiepiscopus Cretensis. Videtur tamen hujusmodi electio irrita fuisse, eo quia postea compertum fuit adhuc inter vivos degere Cretae Archiepiscopum, qui a praefato Summo Pontifice mortuus putabatur. Vitam cum morte commutavit Alexander noster an. 1328.

Fr. Ambrosius, cujus patria, et cognomen a scriptoribus reticetur, ab eodem Summo Pontifice XXII die 25 Julii an. 1326 eligitur Episcopus Caesenae in Romandiola, rexitque illam Ecclesiam usque ad an. 1332, quo ad meliorem vitam transivit.

Fr. Angelus de Camerino sui aevi philosophus, atque theologus singularis anno 1295 die 17 Decembris a Bonifacio VIII eligitur Episcopus Callii in Umbria; verum an. 1297 die I Maji ad Fesulanam Ecclesiam regendam transfertur, quo tempore una cum Episcopis Florentino, et Pistoriensi moenium Florentiae benedictioni interfuit. Fesulana cathedra sponte relicta, a praefato Summo Pontifice Ecclesiae Larinensis in Aprutio administrationem obtinuit. Laudatur etiam a Mario Crescimbene in opere de vulgari poesi vol. 2, part. 2, lib. 2, pag. 93. Videtur obiisse circa an. 1308.

Fr. Anselmus de Politz, Germanus, an. 1285 eligitur Episcopus Buduae in Dalmatia, illamque Ecclesiam annos amplius triginta gubernavit, ut scribit Elssius, multorum millium catholicorum conservatione. Decessit anno 1315. Nominatur etiam a Farlato tom. 7 pag. 213.

Fr. Augustinus, cujus cognomen, et patria apud scriptores non invenitur, an. 1281, die 18 Augusti, eligitur Episcopus Civitatis Novae in Venetis aestuariis, et an. 1284 nostram S. Euphemiae Veronensem ecclesiam consecravit. Hanc mortalem vitam finivit an. 1310.

Fr. Augustinus Bello, Lusitanus, publicus in Ulyssiponensi Universitate philosophiae ac theologiae professor, vir egregie doctus morumque probitate conspicuus, ab Alphonso IV ad Episcopatum Portuensem an. 1350 praesentatus fuit; verum humillimus coenobita dignitatem recusavit.

B. Bartholomaeus Carusius de Urbino, Doctor Parisiensis, ita describitur a Sixto Senensi in Bibl. Sancta lib. 4, pag. 217: Bartholomaeus Episcopus et civis Urbinas, professione Eremitanus, vir plane doctus, et memoriae singularis, atque omnia fere Divi Augustini volumina memoria tenens, contexuit variis sententiis ac locis Divi Augustini opus ingens duobus tomis distinctum in explanationem totius divinae Scripturae, quod opus nuper Joannes quidam Gastius, deleto veri auctoris nomine, et in ejus locum propio nomine in voluminis fronte praeposito sibi satis impudenter usurpavit; et quod gravius est, transpositis, detruncatis, ac detortis quibusdam ejusdem operis locis ad Lutheranorum haeresim, utilissimum ac piissimum catholici auctoris laborem contaminavit, et haereseos suspicione notavit… A nostrate Pamphilo dicitur Bartholomaeus noster auctor Milleloquiorum, quibus tam D. Augustini mare, quam D. Ambrossii flumen supernatavit. A Clemente VI ad Urbinatem Episcopatum evectus fuit die 22 Decembris an. 1347, rexitque usque ad an. 1350, quo ex hac vita migravit. Ob sanctitatis famam titulum Beati promeruit. Quae scripserit tibi indigitabit Ossinger pag. 210, et Gandolphus pag. 92.

Fr. Benedictus Icenus, Anglus, celebris sui aevi concionator, atque unus e praecipuis suae aetatis theologis, ob singularem in concionibus gratiam, et persuadendi vim apud DD. Antonium de Beck Episcopum Norvicensem magna in existimatione fuit; qui propterea illum Episcopum Cardicensem, suumque coadjutorem institui curavit. Videtur obiisse circa annum 1340.

Fr. Bernardus Oliver, Valentinus, celeberrimus fuit sacrae theologiae in Parisiensi Athenaeo doctor, atque professor. Dicitur apud nostrates scriptores vir incomparabilis doctrinae et magnarum virtutum, sui saeculi in Hispania praestantissimus, et ad maxima natus. Anno 1330 electus fuit Valentiae provincialis, et ab Alphonso IV Aragoniae Rege in suum consiliarium assumptus. Variis subinde regiis legationibus ad varios Europae Principes honestatur. Anno 1336 Oscae in Hispania Episcopatum obtinuit, unde an. 1344 Barchinonem, et 1346 Dertusam transiatus fuit. Ibidem mortalis vitae cursum explevit die 14 Julii an. 1348. Quidam scriptores illum putant fuisse Cardinalem; ast videtur fuisse tantummodo Cardinalis in pectore servatus, numquam tamen, morte interveniente, in lucem editus. Scriptorum ejus catalogum reperies apud Ossinger pag. 642. In Martyrologio Augustiniano sub die I4 Julii inter Beatos Augustinenses recensetur.

Fr. Conradus primogenitus filius Comitis Guidonis de Montefeltrio, discipulus nostratis B. Augustini Triumphi, et ipsemet magna eruditione conspicuus an. 1309 die 6 Aprilis ab Urbinate Capitulo Episcopus nominatus fuit, et a Clemente V confirmatus. Refert Lazzari Conradum nostrum obiisse an. 1321 dolore confectum eo quod videret suam Ecclesiam interdicto percussam.

Fr. Enoch an. 1310 eligitur Episcopus Petini in Istria. Rexit illam dioecesim usque ad obitum, qui contigit an. 1322.

Fr. Franciscus Oni Eugubinus, sacrae Theologiae Magister valde doctus, die 4 Decembris an. 1331 a Joanne XXII ad Episcopatum Civitatis Castellanae in Patrimonio S. Petri assumptus fuit. Illam Ecclesiam rexit usque ad an. 1348, quo ad meliorem vitam transivit.

Fr. Galfridus Grandfeldus, alias de Grosseld, Anglus, patria Northamptoniensis, S. Theologiae Doctor Cantabrigensis, vir probitate, atque scientia spectabilis, magni tum philosophi, tum Theologi nomen sibi comparavit. Potissimum autem eloquentia pergami praevalebat. Romam cum venisset, Cardinalis Annibaldi Episcopi Tusculani sacellanum egit. Anno 1347 die 5 Martii a Clemente VI Avenione Episcopus Fernae in Hibernia inauguratus fuit, et die 26 ejusdem mensis anno insequenti episcopalem consecrationem accepit. Parum temporis praefuit; nam an. 1349 die 22 Octobris ex hac vita migravit.

Fr. Gerardus, alias Gaddus Orlandini Pisanus, anno 1322 a Joanne XXII creatur Episcopus Aleriae in Corsica. Verum postea ab eodem Pontifice anno 1330 depositus fuit, eo quia ad Ludovici Bavari, et Antipapae Petri de Corbaria partes defecerat, a quibus in Pisanam Sedem intrusus fuerat.

Fr. Gregorius Bonfigli, nobilis Senensis, anno 1311 die 9 Maji a Clemente V obtinuit Episcopatum Castri in Patrimonio S. Petri, tenuitque usque ad annum 1321, quo debitum naturae persolvit.

Fr. Guilelmus Arcombaldi, Pisanus anno 1342, die 15 Januarii a Benedicto XII promotus fuit ad Episcopatum Aleriae in Corsica, unde anno 1345 die 30 Julii ad Signinam in Latio Ecclesiam transfertur. Decessit anno 1346.

Fr. Hermannus Zajic de Hasenburg, Bohemus, D. Ulrici de Waldek Augustiniani S. Benignae coenobii fundatoris pronepos, in eodem coenobio habitum induit anno 1315. Ob doctrinae, morumque praestantiam evasit postea Episcopus Porphyriensis, (tunc temporis DD. Sacristis hic titulus non conferebatur) ut Suffraganeus, simulque vicarius generalis DD. Joannis IV Drazic, qui fuit ultimus Pragae Episcopus; nam post ejus obitum an. 1344 illa Sedes ad Archiepiscopatum sublimata fuit. Non constat quo anno noster Hermannus obierit.

Fr. Jacobus de Ugolino a Medicina, Bononiensis, anno 1314 erat Episcopus Panidensis in Phoenicia.

B. Jacobus Capocci de Viterbio dicitur a nostrate B. Jordano de Saxonia vir magnae scientiae, et famae; qui propter vitae, et scientiae suae merita certatim, et concorditer electus fuit pro Archiepiscopo in duabus aecclesiis, scilicet Neapolitana et Beneventana. Absoluto tyrocinio missus fuit ad Universitatem Parisiensem, ubi sub magistris D. Thoma Aquinate, et D. Bonaventura in theologicis disciplinis adeo profecit, ut Theologi Speculativi nomen promeruerit. Erat apud omnes in magna existimatione propter vitae, et morum candorem, perfectamque humilitatem, atque religiosam modestiam, prout iisdem verbis scribit Ossinger. A Bonifacio VIII an. 1302 evectus fuit ad Archiepiscopatum Beneventanum, unde Neapolim transfertur an. 1303. Decessit ibidem cum opinione sanctitatis anno 1308. Operum ejus catalogum habes apud praefatum Ossinger pag. 203.

Fr. Joannes de Alexandria ab Acernensi Clero eligitur illius dioecesis Episcopus, et consecratur ab Archiepiscopo Salernitano; ast Clemens VI nolens hanc electionem confirmare, illum constituit ejusdem dioecesis administratorem; ac deinde, anno scilicet 1348, die 10 Decembris, ad Andriensem in Apulia Sedem illum transtulit. Ibidem vitam cum morte commutavit an. 1349.

Fr. Joannes Zane, alias Zaninus nuncupatus, ex patritia familia Venetiis ortus, cum apud nostrum Eremitanum Ordinem vir meriti insignis evasisset. anno 1305 ad Caprulensem (di Caorle) Episcopatum assumptus fuit. De hoc Augustiniano Antistite pluribus in locis verba facit Flaminius Cornelius, alias Cornarius, qui consulendus est praesertim in supplementis ad Ecclesias Venetas pag. 473. Anno 1330 Joannes noster ad Sanctam Sedem se contulit, ex quo itinere reversus, ad aliam vitam migravit an. 1331.

Fr. Joannes de S. Victoria, Picenus, a Joanne XXII Senogalliae Episcopus electus dignitatem recusavit, et in ejus locum suffectus fuit Joannes de Ancona Minorita an. 1328.

Fr. Joannes Vergoni anno 1342, die 19 Julii, a Clemente VI inauguratus fuit Episcopus Sutrii in Patrimonio S. Petri. Hanc mortalem vitam finivit Avenione dum degeret apud S. Sedem Apostolicam anno 1348. Hic Episcopus jussu ejusdem Clementis VI disposuit Fidei articulos proponendos Armenis in eorum concilio nationali an. 1346. Vide Cappelletti tom. 6 pag. 233.

Fr. Joannes, cujus cognomen, et patria a Scriptoribus reticetur, anno 1303 die I Martii a Benedicto XI eligitur Episcopus Vestarum in Apulia. Illius immediatus successor ponitur ad an. 1344.

Fr. Joannes Pagnotta anno 1330 die 5 Novembris inauguratus fuit Episcopus Anagniae in Latio. A Benedicto XII an. 1334 constitutus fuit Romae Vicarius, quod munus etiam sub Clemente VI gessisse videtur. Sui vicariatus tempore aedificationem hospitalis S. Jacobi, et adnexae ecclesiae ingenti studio promovit, fraticellos haereticos compescuit, et in quosdam scelestos sacrilegos animadvertit, qui postquam tamquam interpretes quorumdam poenitentium alienigenarum in sacramentali confessione peccata cognovissent, eadem postea divulgabant, ut sic per pecuniae solutionem ad silentium adigerentur. Huic Vicario praefatus Benedictus XII Avenione quinque aureorum millia misit ad egenorum inopiam sublevandam, eique indulsit ut parva suae dioecesis beneficia conferre posset. Diem clausit extremum anno 1342.

Fr. Joannes Recz de Bobeno, Saxo, Magdeburgensis Augustiniani coenobii Prior, anno 1313 erat Episcopus Coroniensis (di Coron) in Macedonia, et Suffraganeus, sive coadjutor DD. Burckardi II Archiepiscopi Magdeburgensis. Vivebat adhuc anno 1338. Vide Indicem nostratis Keller pag. 22.

Fr. Joannes, qui a Moronio vol. 63, pag. 207, dicitur vir doctissimus, an. 1333 a Joanne XXII praeficitur Episcopatui Seniae in Croatia, et Romae consecrationem accepit. Anno 1348 die 30 Maji Spalatum in Dalmatia translatus fuit. In hac Sede illius immediatus successor habetur an. 1349.

Fr. Joannes Messerer, Germanus, anno 1312 erat Episcopus Lavatae in Graecia, et suffraganeus DD. Petri de Aichspalt Archiepiscopi Moguntini. Vixit usque ad diem I Augusti an. 1316. Vide Indicem nostratis Keller pag. 23.

Fr. Ladislaus Sbrovolki circa an. 1313, seu potius ante an. 1313 fuit Episcopus Lavatensis, duosque in eadem Sede ex Augustiniana Familia habuit successores, quorum unus fuit praefatus Joannes, qui nominatur etiam a Milensio in Alphabeto fol. 49.

Fr. Ludovicus de Genua anno 1334 erat Episcopus Chii in Arcipelago graeco.

Fr. Ludovicus, Germanus, anno 1313 erat Episcopus Marroneae in Thracia, et Suffraganeus Moguntinus. Decessit die 30 Aprilis an. 1323. Vide Keller pag. 24.

Fr. Matthaeus Eschini de Spoleto, an. 1301, die 20 Januarii, a Bonifacio VIII promovetur ad Episcopatum Faventiae. Erat antea Prior Spoleti, et Provincialis Umbriae. Duabus vicibus interfuit concilio provinciali Ravennae coacto contra Templarios. Ad meliorem vitam transivit mense Majo an. 1311.

Fr. Michael Calergius, nobilis Venetus, vir sanctitate, doctrina, atque eloquentia conspicuus, anno 1332 creatur Episcopus Castellanus, nempe Venetiarum, illamque Ecclesiam celeberrimis, sanctisque institutis collustravit. Decessisse videtur anno 1336.

Fr. Natimbene, alias Antibonus, filius Manfredi Domini Faventiae, an. 1326 die 18 Feb. a Joanne XXII electus fuit Episcopus Abellini, unde an. 1334 translatus fuit Triventum in eodem Regno Neapolitano. Vitam cum morte commutavit anno 1344.

Fr. Nicolaus an. 1323 die 28 Feb. a Joanne XXII inauguratur Episcopus Drivasti in Illyrico, et consecrationem accepit a Berengario Episcopo Portuensi. Anno insequenti 1324 die 17 Decembris translatus fuit ad Ecclesiam Argolicensem.

Fr. Orlandus anno 1261 eligitur Episcopus Narniae in Umbria. Vixit usque ad annum 1303.

Fr. Peregrinus anno 1301, die 23 Octobris, a Bonifacio VIII promovetur ad Episcopatum Venafri in Terra Laboris. Naturae debitum persolvit anno 1306.

Fr. Petrus de Bruniquello, alias de Rupe Maura, (Roche Maure) Gallus, ab Ossinger dicitur vir in omni scientiarum genere excellens, in sacris Scripturis eruditissimus, philosophus acutissimus; ac theologorum suae aetatis celeberrimus. Quae Ossingeri verba pene ad litteram deprompta sunt ex Guilelmi Eysengrein catalogo testium veritatis fol. 155. Anno 1311 a Clemente V inauguratus fuit Episcopus Civitatis Novae in Istria, rexitque illam Ecclesiam usque ad annum 1328, quo alius Episcopus eamdem Sedem tenebat.

Ven. Fr. Petrus de Narnia, Umber, a Joanne XXII die 21 Aprilis an. 1321 evectus fuit ad Archiepiscopatum Regii in Calabria, et episcopalem consecrationem accepit Avenione a Card. Tusculano Episcopo Berengario. Neapoli dum degeret cum Roberti Regis, tum post ejus obitum Reginae Sanciae ejusque filii Caroli Regis consiliarius fuit. Ex hoc vita migravit an. 1328. De illo in Martyrologio Augustiniano sub die 9 Maji ita legitur: Apud Rhegium, Italiae urbem, memoria Ven. Petri de Narnia viri doctrina, et egregia praediti virtute, ob quae a Joanne XXII creatus est Archiepiscopus Rhegiensis, ubi post septem regiminis annos, clara suae virtutis relinquens testimonia, in Domino quievit.

Fr. Petrus an. 1321, die 2l Decembris, a Joanne XXII eligitur Episcopus Castri in Patrimonio S. Petri. Hic litem composuit cum Abbatia Montis Amiati circa ecclesiam S. Petri de Latera. Illius immediatus successor habetur an. 1331.

Fr. Philippus Lucensis, concionator eximius, nobiliumque disciplinarum scientia clarus, a Clemente V an. 1312, die 4 Junii, Aquilae in Aprutio Episcopus inauguratus fuit, atque Avenione episcopalem consecrationem accepit. Cathedrale templum a fundamentis magna munificentia erexit, illudque pretiosa suppellectile locupletavit. Undecim annis illam aecclesiam gubernavit, complevitque mortalis vitae cursum Lucae an. 1327. A Moronio vol. 2, pag. 255, dicitur vir scientia, et virtutibus clarus.

Fr. Placidus, quem aliqui putant Episcopum Andriae in Apulia, et alii potius Andri in Arcipelago graeco, anno 1274 interfuit Concilio Lugdunensi, et an. 1295 astitit consecrationi Ecclesiae Cathedralis Vigiliarum. Vixisse videtur usque ad an. 1304. Vide Le Quien tom. 3, col. 861, et Gams pag. 848.

Fr. Robertus anno 1302 die I Octobris a Bonifacio VIII creatur Episcopus Fossae Clodiae, alias Clugiae, in Veneta ditione. Tenuit illam Sedem usque ad annum 1314.

Fr. Stephanus anno 1346 erat Episcopus Syri insulae in Arcipelago graeco, et vicarius generalis DD. Nicolai Morosini Episcopi Castelli, alias Venetiarum. Praefato anno 1346, die 29 Novembris posuit primum lapidem Ecclesiae S. Antonii Abbatis, et benedixit coemeterium. Vide Flaminiurn Cornelium tom. 4, ubi agit de Ecclesia S. Antonii Abbatis.

B. Theobaldus ortum habuit Veronae ex nobilissima Scaligerorum familia, quae tunc temporis Veronae dominabatur; anno 1243, atque ubi adolevit, in coenobio S. Euphemiae Ordini Eremitarum S. P. Augustini nomen dedit. Cum autem evasisset inter antiquos illos nostrates praeclarum religionis, pietatis, et omnium virtutum exemplar, quamvis invitus, ac reluctans ab universa civitate ad Episcopatum postulatus fuit. Illius promotio ita a nostrate celeberrimo Panvinio in Antiquitatum Veronensium, libro VII ad an. 1298, iisdem verbis describitur: Hoc anno (1298) Episcopus Veronensis Bonincontrus mortuus est, qui post fratris Petri Episcopi obitum hac ratione creatus fuerat. Cum enim frate Petro mortuo confestim magno totius populi consensu itum ad Theobaldum esset (qui ex Ordine Eremitarum S. Augustini, et monasterio D. Euphemiae, Abbas factus fuerat SS. Firmi et Rustici) virum profecto eximiae sanctitatis, et doctrinae, ac propterea maximae in civitate existimationis, isque oblatam sibi a Clero Episcopatus dignitatem recusasset, factum est ut ejus loco creatus sit Bonincontrus... Mortuo Bonincontro, qui ad Ecclesiam nostram (Veronensem) administrandam praecipuus adhiberetur, nemo sane in civitate magis idoneus fratre Theobaldo habitus est, illo eodem, quem paulo ante oblatum sibi a Clero Veronensi Episcopatum recusasse memoravi. Quambrem ad eum ut hujusmodi munus subiret hortandum, sive compellendum potius concursus ab universa civitate factus est. Caeterum is tametsi in eodem in quo prius proposito persistere decreverat, quod tranquillitatem in vita et otium liberius studiorum causa semper adamaverat, nihilominus assiduis flagitationibus, precibusque totius populi, ac primorum civitatis victus, de priori sententia decessit, atque ad Ecclesiae nostrae gubernationem licet invitus ac resistens accessit. In qua quidem ita se per annos 33, tot enim in pontificatu fuit, gessisse visus est ut factum de se bis honorificentissimum ab universo Clero judicium neutiquam dedecorarit. Hucusque Panvinius noster. Vitae autem ratio Episcopi B. Theobaldi ita in Saeculorum Augustinensium vol. I, pag. 185 exprimitur Divinis rebus contemplandis jugiter intentus, pastoralis quoque officii muniis rite obeundis sedulam operam dabat, indigentibus opem impense suppeditando, peregrinos humanissime excipiendo, disceptantes quacumque adiretur hora audiendo, eosque ad mutuam concordiam mira quadam dexteritate revocando, Clericos, ac Religiosos summopere fovendo, omnesque uno verbo omnimode adjuvando. Probe sciens vigilantissimus Antistes plurimum ovibus prodesse oculum pastoris, civitatem ac dioecesim saepissime perlustrabat, atque sicubi forte malum zizaniae semen exortum fuisset, promptae vigilantiae sarculo illud radicitus convellebat. Quamplurimae autem aliae sunt res ab eo bene gestae, quae nostri Theobaldi nomen magis immortalitate dignum reddiderunt. Etenim an. 1309 interfuit Bononiae cum aliis Principibus Concilio, quod ibidem congregavit Arnaldus Diaconus Cardinalis S. Mariae in Porticu ut urbs Ferrariensis, quam Veneti occupaverant, Sanctae Sedi restitueretur. Anno 1310 Modoetiae solemni caeremoniae adstitit, qua Henricus VII imperiali corona redimitus fuit, et anno 1314 magna pompa transtulit ad ecclesiam S. Stephani Malsesini sacras exuvias BB. Benigni, et Cari Augustinensium Eremitarum. Multas praeterea edidit constitutiones, ac quosdam egregios ad Clerum, et populum sermones in lucem emisit. In praefato Bononiensi Concilio Theobaldus noster, annuentibus omnibus aliis Principibus, primum locum tenuit, et sua prope divina eloquentia Ferrariae restitutionem impetravit. Ad haec templum S. Euphemiae inchoavit, ecclesiam Malsesini perfecit, monasterium S. Luciae fundavit, atque Servitas Veronam introduxit. Cum opinione sanctitatis obiit Veronae nonagenario major die 19 Novemb., an. 1331, fuitque penes nostrates in ecclesia S. Euphemiae sepultus.

Fr. Vitalis Gracchi, Pisanus, an. 1322 creatur Episcopus Adjacii in Corsica. Tenuit illam cathedram episcopalem usque ad annum 1328.