CAPUT. XLV

De P. M. Alexandro Senensi, XLIII Generali

 

 

 

 

Anno MDXCVIII Capitulo Generali Romae congregato in Generalem eligitur P. Mag. Alexander Senensis, vir mitioris ingenii, in quo probitas ipsa una cum affabilitate, ac mansuetudine certabat, rigidioribus mediis ad Ordinem promovendum minus idoneus, horum itaque fluctibus cum immergeretur, adeo eadem cordi sumpsit, ut primis annis tabe, moerore, aliisque malis obrutus cesserit, et ex hac vita decesserit. Illis etenim annis et ipse Pontifex, Visitationem personalem praecipuorum Monasteriorum urbis omnium Ordinum instituerat, nec praeterire volebat Monasterium S. Augustini, prout postea nec illud praeteriit, ast inopinato, concitoque accessu, singula Religiosorum scrutatus est cubicula, longe inferiores reperiens offensionis ansas, quam sibi bonus Pontifex aliorum suggestione impresserat, quamvis et tunc non deesset Fiscalis, in lucernis scrutans Hierosolymam.

Anno etenim MDXCIX die 25 Julii publicabat S. D. N. Clemens, concepta de reformatione Ordin. S. Augustini decreta, sub gravissimis censuris, ac poenis, justa quidem, at pro illo saeculo, ac in tanta fratrum multitudine, tantumque ab illis distante, videbantur illa praeprora, et observatu impossibilia, unde nec diu in vigore illa manserunt, immo sciente, ac tacente eodem legislatore, eadem fuere neglecta, passim ad antiquum vivendi ritum cunctis redeuntibus. Successit deinde non parva Ordinis, cujus vel maxima vis in unione, ac authoritate Monarchica capitis consistit, divisio. Idem enim Pontifex Reverendissimi Generalis authoritatem ad Congregationem aliquot Patrum redegit, voluitque duos Patres Generali adjungi in Ordinis regimine, qui Assistentes dicerentur; uno ex Italis, altero ex Ultramontanis assumpto, penes quos et Ordinis Procuratorem, esset etiam votum decisivum. Tali officio ita novo fungebatur P. Mag. Jacobus Cortonensis, una cum P. M. Petro Manriquez, Hispano, et P. M. F. Joanne Plumbino, Ordin. Procuratore, at minus forte convenientes, nec utiliter, nec valde diu praefuerunt. Vita enim functo Mag. Alexandro Senensi, et hi officio defuncti substiterunt. Nec tamen desperabat S. D. N. Clemens, Zelosus Pontifex, variorum reformatorum saecularium, minus in negotiis Monasticis peritorum consilio pulsus, quin per conceptum iter mandaret procedendum. Defuncto etenim Generali, ex toto Ordine, detrectantibus fere omnibus officium capitis, tali tempore delegit in Vicarium Generalem Apostolicum Ven. P. F. Fulvium Asculanum ipso An. Jubilaei, aut sub finem antecedentis, cui nihil minus cogitanti hoc muneris imponitur, eoque fungitur magno animo, quamvis in tanta metamorphosi non satis constanti, voluisset si valuisset perumpere. Hoc tamen in ipso locum habuit, in magnis voluisse sat est. Adjuncti fuerant Assistentes R. P. M. Hippolitus Ravennas pro Italis, et pro Ultramontanis P. Mag. Augustinus de Caravajal, viri in rebus Ordinis expertissimi. Hic etenim Hispaniam ac Indias olim rexerat, ille in Galliis ac in Germania praefuerat, ac profuerat, nec tamen in isto Ordinis regimine adeo novo, ac insolito valde proficiebant. Bononiense Monasterium nescio quae tempestas invaserat, et huic sedandae totum sese Caravajal feliciter aliquot mensibus impendit, quiete imposita, animisque rursus compositis, Romam revertitur. Cum hi fluctus Ordinis altius sese erigerent, statim sub eorumdem initium, aliquot Patres Itali, cum P. Andraea a S. Iob, et Augustino Maria, extremum quoddam reformationis genus invenerunt, vestemque fere Cappuccinorum, at atram assumpserunt, ab Hispanorum more, (de quibus supra) non absimiliter vivebant, non tamen in omnibus cum illis conveniebant, locum primum sibi delegerunt Romae apud S. Paulum della Regola, inter corii, coriariorumque foetores, nomen sibi Discalceatorum S. Augustini assumpserunt, sed ab imperio et jurisdictione Reverendissimi Generalis secesserunt, nec etiam inter suos caput, cui obtemperarent elegerunt, sed (quod miraberis Lector) Generali Carmelitarum discalceatorum aliquot annis paruerunt, donec erumpente ipsa monstrositate, et ab hujus obedientia dimissi, Vicarium Generalem suae Congregationis impetrarunt, qui tamen tunc nulli Generali, nisi forte titulo tenus subesset. Inter hos Patres Discalceatus vix erat P. Franciscus Hametus, qui idem vivendi genus una cum P. Matthaeo in Galliam, Parisios usque perduxit, ab Italis tamen adhuc dissimile illud fingens: nam illi Reverendissimo Patri Generali parebant, nec Italis ullo modo communicabant. Habuit etiam et haec violenta reformatio bonum initium in Gallia, at minime correspondentem progressum, vix enim enata, emortua jacuit, loco Parisiensi etiam nunc adempto, hodie quatuor aut quinque in universa Gallia obtinens Monasteria, vel potius tuguriola, Avenionensi excepto, tribus vel sex Fratribus referta, immo ipso primo authore P. Francisco, hodie rursus inter calceatos vivente.

Eodem anno MDXCVIII quo Romae Capitulum Generale celebratum fuerat, a quo huc usque digressi fuimus, celebratum fuit in Belgio Provinciale Capitulum Bruxellis, in quo ad illius Provinciae gubernacula secundo assumptus fuit P. Henricus Jaupenius, in quo etiam crescente Provincia numero ac viris, primum publicae conclusiones Theologicae, ac Philosophicae fuerunt habitae, maximo totius aulae, civiumque applausu. Obiit in eodem Conventu, eodemque anno Ven. P. Joannes Crabbius, Provinciae quondam administrator ac Procurator, quem ex Hollandia ob fidem Catholicam exilio pulsum, ita ingenium, doctrina, et merita extulerant, ut Parmensi Principi charissimus, ab eodem ad Philippum Hispaniarum Regem, ac a Rege ad Sixtum V Pontificem pro gravissimis Catholicae Religionis negotiis missus fuerit; cui etiam Patres omnium Ordinum mendicantium debent insigne illud Regii Seminarii beneficium, quo hodie in Belgio fruuntur, ac multo plura Ordo Augustinianus, quem singulariter promovit authoritate, consiliis, doctis disertisque concionibus, ad quas uti ad oraculum populus confluebat, suumque Oratorem podagrae doloribus praepeditum, deferri mandabant usque ad ultimam vitae diem. Circa hoc tempus Martyrio coronatus fuit B. Augustinus de Rosario Ordinis S. Augustini professus in Lusitania, sub persecutione Maurorum Cunhalensium in Regno Cochinensi. Barbarorum enim ferias solennes Mahometo institutas blasphemiis execrandis refertas, durn detestaretur, Christi fidem, ejusque subsidium inculcando, a furore populi, pedibus ac pugnis attenitur, dumque in confessione fidei persisteret, pugientibus primum repetitis ictibus confoditur, ac deinde capite coram toto populo truncatur; tanquam Mahometi victima, truncumque corpus profundo immergitur. Christo simul cum anima reservatum.

Vivebat anno MDXCIX in Hispaniis, ex Italia redux, nobilitate, doctrina ac meritis insignis P. Petrus Manriquez Ondinis S. August. ad Episcopatum Tortosanum primum evectus, nunc Archiepiscopatu Caesaraugustano donatus; quem Canonici, Regulares, Nobiles, Cives, et quilibet aeque ut Patrem venerantur, quemque Archiepiscopalis Synodus per ipsum non ita pridem celebrata, maximo cum fructu illustrem, ac commendabilem reddidit. Hoc anno cum in Belgio civitas Wesaliensis, pestilens alioqui Calvinistarum nidus, ab Hispanis compulsa, Catholicam Religionem, ac reditum in gremium S. Romanae Ecclesiae simulasset, eo descenderunt RR. Patres P. Henricus Jaupenius Provincialis Ordinis S. Augustini una cum R. P. Thoma Gratiano, Visitatore, aliisque Religiosis, ut ejectos quondam Religiosos reducerent, novumque semen terrae hactenus incultae mandarent: sed ecce reduces ab haereticis insolentissimis vinciuntur, R. P. Provincialis una cum socio gladiis appetitur, fustibus excipitur, teterrimoque carceri Brevordii includitur, ubi et squallore, et inedia fere uterque interiisset, nisi pia manus Catholica lytrum non exiguum submisisset.

Eodem anno apud Malabaricos, et Congalenses per Illustrissimum D. Alexium, placuit altissimo plura excitare miracula, tum in malignorum spiritum ejectione, tum in reproborum repressione per divini lumnis concessionem, plura etiam excitata sunt templa, ac Monasteria S. Augustini, eaque fuere bonis Patribus ac Fratribus fructum inter barbaras nationes operantibus repleta, sub ejusdem Praelati patrocinio, e quibus licuit postmodum non paruum fructum colligere, qui et hodie inde deducitur. Felicissimus subsequitur annus Jubilaei MDC quo vir ille Dei P. F. Simon Morales in Collegio S. Augustini Conimbricae Religioso habitu donatus, et volatu albae columbae super illius humeros tunc quiescentis, magnus Dei Apostolus futurus aliquando, designatus nomine Regis Hispaniae missus fuit ad Regem Persarum, tum ut pacem inter ipsum et Christianos Reges stabiliret, tum ut eumdem Regem excitaret ad bellum Turcis inferendum. Quod officium dum R. P. Simon gereret, talem invenit gratiam in oculis et mente Regis Persiae, ut primogenito suo filio eumdem voluerit praeesse, ejus Mathematicae, et Astrologiae disciplinae eumdem subdere; qua occasione habita idem Pater Simon, una cum his disciplinis, altiores Catholicas et Christianas instillavit, tantumque profecit ut adolescentis animum ad aliquam notitiam Christianae Religionis, et ad cultum imaginum Christi, ac gloriosissimae Virginis perduxerit; quae omnia majorem effectum habuissent, nisi paulo post vita et Parenti, et filio discipulo defecisset.

Eodem P. authore, Arabs quidam Philosophus, apud Persarum Regem non minimus, cum tota sua familia Christianam fidem suscepit, victus rationibus et disputationibus Patris F. Simonis. Cognovit ergo primum fidem Christianam non esse alienam a recta ratione, immo eidem valde conformem: unde constanti animo secutus est eumdem Patrem, ita ut nulla ratione, tentatione, aut superveniente casu potuerit dimoveri ab illa hausta Christi doctrina, quam placuit Christo non semel, sed aliquoties miraculis in eodem stabilire. Paulo post dimittitur Ven. P. Simon a Rege Persarum, subscriptis omnibus postulatis una cum Legato ipsius Regis ad Sum. Pontif. et Regem Hispaniae, cum certa spe, post moralem hanc bonitatem, altiorem ac Christianam successuram. Quo in itinere rursus P. Simon indefesse omnes societati suae adiunctos, in fidei mysteriis instruxit, ita cooperante Divina gratia, ut omnibus fuerit animus Christianam Religionem assumendi, sacrumque lavacrum acceptandi, quod etiam obtinuerunt Ormutii, ubi idem P. Simon maximo hominum concursu, eosdem baptizavit, baptizatosque secum Goam, ac deinde in Lusitaniam abduxit, tanto omnium applausu, ut jam integrum Persarum Regnum videretur fidei Christianae restitutum, quod cum adhuc non esset Deo placitum, occulto ejusdem Dei judicio inter Goam et Lusitaniam, tota haec baptizatorum plantatio, una cum Legato, ac P. Simone tempestate acti a maris fluctibus absorbentur, illudque Deo sistitur, quod magno labore fuerat acquisitum. Interim in Italia nova oritur filiorum S. Augustini adunatio PP. COLORITORUM sub Regula ejusdem magni patris Augustini, et sub ferula Reverendissimi P. Generalis, quae jam a LXX annis et amplius a F. Bernardino Rolano in citeriori Calabria originem sumpserat. Florentiae hoc anno a D. Micheolotsi, in Ecclesia S. Spiritus Ordin. Eremit. S. August. extruitur altare majus, ornaturque Chorus: in quo opere vario lapide pretioso ad invidiam exempli, ascendentibus sumptibus ultra centum aureorum millia liberaliter profusum est. Vivebat et scribebat in Hispaniis P. Mag. Christoph. a Fonseca eximios tractatus de Amore Dei, quibus postea alios addidit, in Evangelicas Parabolas, et Christi miracula singulari doctrina et facundia elaboratos. Quod idem praestabat P. Mag. Frater Petrus de Vega ejusdem Ordinis S. Augustini Professus, ut colligere est ex doctissimis piissimisque commentariis in septem Psalmos Poenitentiales Davidis editos tanto acumine, ut vix quidquam extet solidius, aut delicatius ad palatum doctissimorum aeque ac piissimorum. De hoc Vega bene cecinit Poëta Belgicus: Fundentem lachrymas dum scribis Vega Davidem, / Credo tuas lachrymis immaduisse genas.

In Germaniam authoritate Reverendiss. Vicarii Apostol. Mag. Fulvii descendit circa idem tempus P. Mag. F. Jacobus de Murevallium, ut in locum P. Mag. F. Joannis Mariae de Concordia iisdem Provinciis praeesset, prout actu praefuit majori temporis parte infirmitate praepeditus. In Belgium a S. D. N. Clemente VIII transmissum fuit jubilaeum, delatumque per Rev. P. M. F. Cornelium de Bye, Sacrae Theologiae Doctorem earumdemque Provinciarum, uti boni Evangelii nuncium, caelestisque illius thesauri delatorem gratissimo applausu excepit tum Serenissimus Archidux Albertus, tum Clerus omnis, totumque Belgium. In eodem Belgio Lovanii erigebatur hoc anno apud PP. Augustinianos, authoritate Archiepiscopi Mechliniensis, celeberrima Confraternitas S. Rochi, quae paulo post a S. D. N. Clemente confirmata, ac indulgentiis condecorata mirabiliter fuit aucta, maxime circa idem tempus grassante morbo contagioso a quo civitas illa meritis B. Rochi, et intercessione hujus Confraternitatis noviter erectae miraculose fuit liberata.

Apud Lutzenburgum desertum erat a Patribus Franciae Provinciae Monasterium Ordinis Teonisvillanum, quo non erat satis tutus nationi Gallicanae ob suspecta odia nationalia accessus, illudque cum omnibus suis juribus Belgicae Provinciae, a Reverend. Fulvio fuit addictum, ac paulo post restauratum. Sub finem hujus anni, dum solveret classis Indica versus Philippinas quindecim Religiosi Ordin. S. Augustini sub ductu Eximii Patris Ferdinandi de Vegalopez, ad excolendam vineam Dominicam fuerunt transmissi, quorum opera plures coloniae in Peruntino Regno fuere erectae, ita ut illa Provincia ab aliis Indiarum potuerit, ac debuerit commode separari, hodieque obtineat 23 et amplius Monasteria. Sub initium anni subsequentis duo Religiosi Ordin. S. August. devenerunt ad Regem Persiae, a quo etiam fuerunt in pretio habiti, maxime ob dulcem R. P. F. Simonis Morales memoriam, cum quibus etiam prefatus Rex egit de ineunda, ac continuanda familiaritate cum Illustrissimo Archiepiscopo Goano aliisque ministris regiis, per quos desiderabat sibi mitti Religiosos habitus S. Augustini, quibus prae caeteris sese affici palam indicabat.

Eodem fere tempore, quiasi divino miraculo, cogitabat Archiepisc. Goanus de instituenda rursus missione aliquorum ad eumdem Regem, cum etiam a Rege Hispaniae moneretur de eadem missione Arias Saldaina Prorex Indiarum orientalium, ita ut particularis divina inspiratio in tribus locis distinctis operaretur operariorum missionem in Persiam, qua tandem inspiratione commotus Illustriss. Alexius, cui hoc tum a Rege, tum a Prorege committebatur, huic missioni destinavit tres viros Venerabiles Ordin. Erem. S. Augustini, videlicet P. F. Hieronymum Crucium sexagesimum quintum annum agentem, virum qui totum vitae suae decursum triverat in instruendis novitiis, et infidelibus, tum in Regnis Minae, S. Thomae, et Bengalae, deinde huic socium adjunxerant P. Christophorum de S. Spiritu, patrem grevissimis officiis Ordinis assuetum, et P. Antonium de Govea sacrae Theologiae Professorem primarium Goae, qui circa initium Februarii anno MDCII itineri sese accinxerunt ad Persiae Regem, illudque maximis laboribus ac impensis multorum mensium spatio peregerunt. In Styriae urbe Principe, Gratz vulgo nuncupata, Wolfgangus Theodoricus Archiepiscopus Salisburgensis concedit Ordini Eremitarum S. Augustini Sacellum S. Pauli cum aedibus proximis, ibidemque liberalitate Sereniss. Ferdinandi Archiducis Austriae hodie Imperatoris, erigitur Coenobium, quod etiam ab eodem paulo post dotatum fuit quingentis florenis annuis, aliisque sustentandae vitae subsidiis, imperante tunc illi Provinciae Ven. viro P. Aurelio della Pergola, huic Sereniss. aliisque Austriacis Ducibus pergrato. Romae tunc vigebat P. Mag. Evangelista Bosius, Theologiae Professor eminentissimus, quam multis annis in Gymnasio publico ibidem professus fuit, nom poenitendo fructu, ex ejus enim Schola prodiere plurimi, qui postea Cardinalitiam dignitatem, et varias infulas cohonestarunut, eumque celebrem reddidere theoremata edita toto mundo illustrem.

Hoc etiam anno Reverendiss. P. Mag. Fulvius Vicarius Apost. indixit Capitulum Generale in annum sequentem Recineti medio oppido inter D. Virginem Lauretanam, et S. Nicolaum Tolentinatem celebrandum. Belgica etiam Provincia tunc celebrabat Capitulum Lovanii majori quam unquam solennitate, certa fere tunc facta spe emergendi ex tenebris. Quatuor enim tunc Patres admittebantur ad Licentiae Lauream et in Provincialem eligebatur magnus ille inter caeteros Patres P. F. Joannes Cools, Prior Gandensis, quo authore sub Prioratu R. P. Thomae Gratiani in eodem Belgio primum inceperunt Patres Augustiniani juventuti edocendae operam praestare, aperto collegio publico Bruxellae, ejusdem Magistratus liberalitate aliqua accedente. Eamdem spartam deinde alia Monasteria Augustinianorum imitata et Ordini, et juventuti multum consuluerunt. Florebat inter Italos hisce annis, et concionibus efformandis, eloquendisque insignis P. Magister Marianus de Pesaro Duci Urbino Theologus et Consiliarius quondam Cardinalis Montelpari socius, ad magna natus.