LXIV

PACTA CONCORDIAE QUATUOR ORDINUM MENDICANTIUM

 

 

 

 

Pacta mutuae concordiae quatuor Ordinum Mendicantium sancita, et subscripta tempore Concilii Basileae in eadem urbe (die 2 Aprilis 1435) a R.mis Patribus Fr. Bartholomaeo Texerii Magistro Generali Ordinis Praedicatorum, Fr. Guillelmo de Casali Ministro Generali Ordinis Minorum, Fr. Gerardo de Arimino Priore Generali Ordinis Eremitarum S. Augustini, et Fr. Joanne Phacii Priore Generali Ordinis Carmelitarum Fratum B. Mariae; quae si semper observentur, innumera, atque frequentiora poterunt praecaveri et eliminari scandala, quae ex coenobitarum aemulationibus et contentionibus in Christifìdelium gregem saepius promanant,

1. "Nullus praefatorum Ordinum Religiosus tam sublimiter de sui Ordinis cujuscumque Sancti meritis disputare, tamque excellenter sentire praesumat ut alteri vel Religioni, vel Sancto in comparationem adducto derogetur, et ex coelestis Regni beatitudine, ubi summa pax, et aeterna felicitas est, causae litium contrahantur; quod siquis secus fecerit, atque in derogationem Sanctorum alterius Ordinis patronorum, aut professorum, seu universalis status, et honoris ipsius scienter, et publice linguam laxare audeat, a Superiore, ad quem pertinet, digna castigatione puniatur, et ad revocationem, atque emendationem suorum dictorum eodem ipso loco, ubi offenderit omnino compellatur.

2. "Liceat cuicumque Religioso scholastico diversorum Doctorum doctrinam, atque opinionem sequi, omnino tamen vetitum sit aliorum Ordinum Doctores ullo contemptu, aut turpi dicto insectari.

3. "Cavendum maxime ne contra confirmationem, atque approbationem praefatarum Religionum quispiam aliorum Ordinum frater aliquid praedicare, aut disseminare praesumat; sed magis omnes studeant illarum dignitatem invicem attollere; ac profiteri, quarum non dubitent charitatem sancto vinculo sociatam fortiorem ad commune praesidium posse succedere.

4. "Religiosi habentes facultatem audiendi confessiones diligentissime omnes caveant ne assertione sua absolvendi auctoritatem in ullo aliorum Ordinum minorem, aut disparem faciant videri, sed alternae potestati, et auctoritati non modo consentiant, sed diligenter faveant, parique laude et approbatione aliis tribuant, quae ab illis ipsi desiderant.

5. "Omnino autem in Romana urbe solidam pacem, et tamquam individuam rerum, ac periculorum omnium servari convenit societatem, ut quoties necessitas, et aequalis periculi metus impendeat, Procuratores Ordinum, qui in ipsa urbe Roma fuerint, cujuscumque alterius Ordinis negotia non aliter quam sui proprii Ordinis curent atque sustineant collatis insuper aequali sorte sumptibus, ubi et causae magnitudo, et communis rei discrimen ita exigere videatur.

6. "Neque ullus praedictorum Ordinum generalis Procurator acceptet a fratribus aut conventibus sui Ordinis adversus fratres alterius Ordinis querelas, neque litem contra illum moveat, aut moveri sinat, nisi prius praemoneat Provincialem, aut alium Superiorem illorum fratrum, contra quos querelae producuntur ut opportune provideat quin necessitas inducatur alio modo causam componendi.

7. "Si forte aliqua controversia, atque iis inter duarum Religionum Fratres, ac proinde inter earum Procuratores generales suboriri videatur, alii duo Procuratores omni diligentia et studio litem componere et interceptam causam justo moderamine terminare procurent.

8. "Hoc in casu illi qui litem acturi erant nihil interim moveant, causamque suspensam teneant donec alii tentatae concordiae fortunam experiantur.

9. "Siquando autem inter duorum Ordinum Fratres controversia exoriatur circa novorum coenobiorum aedificationem ratione nimiae vicinitatis, aut alterius impedimenti, Patres Provinciales, aut alii Patres pacis amatores ab ipsis designati intra duos menses ad locum, ubi litis occassionem nasci cognoverint, se personaliter transferant, et omnem controversiam curent unius mensis spatio ab ipsorum adventu de medio tollere. Qui si in unam sententiam convenire requiverint, tres arbitros eligant, qui similiter intra mensem omnem quaestionem justo fine decidere teneantur, et quidquid tres simul, vel eorum duo decreverint, firmiter observetur.

10. "Standum autem inviolabiliter Apostolicis ordinationibus ne infra spatium a S. Sede taxatum aliorum Ordinum coenobia, atque Ecclesiae construantur, nisi prius ab jam extantium coenobiorum Fratribus licentia, et assensus obtineatur.

11. "Rogantur tamen ii Fratres ne se ad hujusmodi gratiam faciendam difficiles reddant, praesertim quando ex novi loci aedificatione ipsis nullum, aut exiguum praejudicium generetur.

12. "Cavendum maxime ne aliorum Ordinum tyronibus illos ad suum Ordinem attrahendi studio quisque primae Religionis egressum suadeat.

13. "Quod si Novitius ita illectus exierit, non recipiatur infra annum in Ordinem, cujus desiderio egressionem fecit, nisi obtenta licentia Ordinis, quem reliquit.

14. "Hac in re omnis injuria atque fraus erit semper praecavenda, neque ad eliminandam praedictae licentiae necessitatem ulla Apostolica dispensatio impetretur. Hac enim in re esset hujusmodi dispensatio valde odiosa.

15. "Nullus Frater sepulturae electionem alicujus personae, apud Fratres alterius Ordinis jam factam immutari, vel legata illis relicta vel per se, vel per alium variari curet.

16. "Attendant omnes et singuli Fratres ne honori sui Ordinis improvide prospicientes, in contentione, et aemulatione aliorum sermones praeripiant, vel impediant.

17. "Circa observationem censurarum, quae ab aliis quam a Summo Pontifice et Legatis Sedis Apostolicae, quibus est simpliciter deferendum, prolatae fuerint, praehabita omnium Fratrum qui in illo loco erunt consiliorum collatione, et si opus fuerit Sapientum judicio quaesito uniformitas omnium Ordinum, quantum conscientia permiserit, omnino procuretur.

18. "Tandem quia quidquid contra Catholicam Fidem committitur, in omnium noscitur injuriam redundare, Inquisitores haereticae pravitatis nullus impediat, vel perturbet; quin potius et ipsi sibi mutuo, et alii eisdem in prosecutione officii indefesse faveant, et assistant.

20. "Ultimo loco praecipitur omnibus praefatorum quatuor Ordinum Superioribus majoribus et minoribus quatenus super praedictis, et aliis, quae discrimen perturbationis aut adducere consueverunt, aut posse adducere videantur, omni diligentia studeant efficacibus monitis, et opportunis correctionibus taliter providere ut coepta, siquae invenerint, componantur, et in posterum similia non contingant.